Zašto je crnogorski Bar postao grad surovih ubistava?

Nekada perspektivni crnogorski lučki grad Bar probio se u sami vrh kada je crnogorska crna hronika u pitanju.

I to zbog niza surovih likvidacija koje se dovode u vezu sa kriminlanim obračunima, ali i drugim okolnostima koje su uticale na drastičan rast stope kriminaliteta u toj crnogorskoj opštini.

Nedavno ubistvo Ivana Labana, koga su u Baru likvidirali maskirani napadači na motoru, ponovo je skrenulo pažnju na veoma zabrinjavajuću bezbjednosnu situaciju u tom primorskom, lučkom gradu. To je čak sedamnaesto ubistvo koje je u prethodnih pet godina počinjeno u ovoj opštini. Računajući posljednji zločin, samo u 2016. bilo je pet ubistava. Od sedamnaest, u šest slučajeva ubice su ostale nepoznate.

Neki od ubijenih vode se kao bezbjednosno interesantne osobe povezane sa domaćim i međunarodnim kriminalnim grupama, dok nekih žrtava nema u policijskim evidencijama, pa istražni organi te nerasvijtljene likvidacije ne dovode u vezu sa obračunima u podzemlju.

U taj kontekst se, međutim, stavlja ubistvo Armina Muše Osmanagića, koji je 2014. likvidiran snajperskim hicem u bašti svog restorana u strogom centru grada. Osmanagića je policija dovodila u vezu i sa do danas nerasvijetljenim ubistvom prvog čovjeka podgoričkog dnevnika “Dan” Duška Jovanovića, a nezvanično se vodio kao vođa jednog od dva zaraćena barska klana.

Za razliku od Kotora u kome su ubistva uglavnom posljedica obračuna suparničkih kriminalnih grupa, u Baru je pored obračuna tog tipa registrovan i niz surovih ubistava iza kojih se kao motiv naslućuje koristoljublje. Građane je ranije uznemirila vijest o ubistvu penzionisanog carinika koji je zaklan u svom stanu. Otkriven je ubica koji je široj javnosti već bio poznat po monstruoznom ubistvu sopstvene majke.

Talas nasilja u Baru već duže zabrinjava lokalno stanovništvo, a surova, također rasvijetljena, likvidacija braće Dejana i Ljubomira Gojačanina iz 2013. rezultirala je i protestnim šetnjama u više crnogorskih gradova.

Policija je pokušavala da zavede red u gradu pojačanim prisustvom specijalnih jedinica i čestim kontrolama koje je inicirao tamošnji načelnik Miloš Radulović, koji je i sam bio meta napadača koji su ostavili eksplozivnu napravu na njegovom kućnom pragu. Radulović je nedavno ponudio i ostavku zbog nezaustavljive serije zločina, ali je direktor policije odbio.

Rođeni Baranin i kolumnista podgoričkog dnevnika Vijesti Brano Mandić kaže da je teško govoriti o svom gradu kao simbolu kriminala i nasilja. On podsjeća da se Baru smiješila lijepa budućnost, kao jednoj od značajnijih luka bivše Jugoslavije.

“Kao sa mnogim talentima, a Bar je stvarno bio grad koji je bio kuražen kao neka lokomotiva uspjeha, šta mu sve nisu govorili da će da postane… Kad se ti veliki snovi ne ispune obično s desi upravo suprotno”, kaže Mandić za Radio Slobodna Evropa.

Ugledni barski privrednik Goran Đurović kaže da je zabrinut i da se ne osjeća bezbjedno u svom rodnom gradu.

“Smatram da je to recidiv prošlosti, recidiv devedesetih, činjenice da su nekim današnjim žestokim momcima idoli žestoki momci iz tih godina. Nije ništa rađeno na prevenciji. Prosto živimo u društvu u kome je izopačeni način razmišljanja dominantan i to za posljedicu ima povećanu stopu kriminaliteta i obračune koji se, nažalost, okončavaju smrtnim ishodom”, smatra Đurović.

Brano Mandić podsjeća kako je počelo posrtanje grada koji se nekada izdvajao po privrednim i prirodnim potencijalima.

“Kao i sve naše priče ružne i ova barska počinje devedesetih. Pretpostavljam da debelu vezu sa rastom stope kriminaliteta u ovom gradu ima tadašnji šverc cigareta za Italiju, kada se čitava jedna struktura paradržavna, kriminalna, stvorila, i kada se regrutovala ta prva generacija kriminalaca u gradu koji su kasnije dobijali svoje nasljednike. Mreža se polako širila i polako je u taj mentalitetski kod počelo da ulazi da je Bar opasan grad, da je Bar grad opasnih momaka”, navodi Mandić.

Danas, smatra Goran Đurović, nije lako stati na put problemu koji je tako uzeo maha.

“Nisam siguran šta može da se uradi po pitanju ljudi koji su već ogrezli u kriminal, ali mislim da država mora konačno da krene u prevenciju, da krene da se razgovara sa djecom u srednjim i osnovnim školama. Mi smo nedavno saznali da je spriječen obračun djevojčica u osnovnoj školi, što je za društvo mnogo zabrinjavajuće”, konstatuje Đurović.