Popis sve duži
Srbija ide u generalni štrajk. Vučić: Ima mnogo ludaka u našoj zemlji
Studenti u Srbiji, okupljeni u blokadi, pozvali su građane na totalnu obustavu rada 24. januara
Srbija sutra ide u opšti štrajk.
Četiri su dana prošla nakon što je dio nastavnika obustavio rad, njima su podršku pružili i roditelji, a sada im se pridružuje sve više firmi, medija, kulturnih institucija, ugostiteljskih objekata, organizacija…
Iz minute u minutu taj popis je sve duži.
Portali grupacije United Media – Nova.rs, Danas, Radar, Sportklub, TV nova, kao i novine Nova i Danas objavili su da se pridružuju generalnom štrajku.
Štrajku se pridružuje i IT zajednica Srbije. “U vrlo kratkom roku skupili smo ljude iz preko 50 firmi koje posluju u Srbiji u IT sektoru i taj broj raste”, objavljeno je na društvenoj mreži LinkedIn.
Neće raditi ni kina, saopćila je firma Cineplexxrs.
U štrajk stupaju i najveće knjižare i izdavačke kuće sa središtem u Beogradu, koje imaju prodajne prostore širom Srbije.
I Kulturni centar Beograda sutra stupa u štrajk.
Sutra će svoja vrata zatvoriti jedna od najpoznatijih beogradskih slastičarni Ferdinand, kao i poznata beogradska prodavaonica obuće i odjeće Identity store.
Opštem štrajku će se pridružiti i noćni klubovi.
Zakon o štrajku
Zakon o štrajku usvojen je 1996. godine, tokom postojanja Savezne Republike Jugoslavije. Ovaj zakon definiše štrajk kao “prekid rada koji zaposlenici organiziraju radi zaštite svojih profesionalnih i ekonomskih interesa temeljenih na radu”.
Prema odredbama zakona, štrajk se može organizirati unutar poduzeća, drugih pravnih osoba ili njihovih dijelova, kod poslodavca, u određenoj grani i djelatnosti ili kao generalni štrajk.
Odluku o generalnom štrajku donosi najviši organ sindikata, a ta odluka mora biti dostavljena nadležnom tijelu poslodavaca, osnivaču i državnim organima.
“Zakon nije modernizovan u skladu s međunarodnim standardima”
Prema riječima stručnjaka za radno pravo Maria Reljanovića u razgovoru za Radio Slobodna Evropa, Zakon o štrajku nije modernizovan u skladu s međunarodnim standardima, a definicija generalnog štrajka ostala je nejasna. Reljanović objašnjava kako se pod generalnim štrajkom podrazumijeva obustava rada u različitim djelatnostima i industrijama s ciljem izražavanja nezadovoljstva određenim politikama, zakonima ili praksama.
Dodaje da je ključni nedostatak zakona to što prvenstveno regulira štrajk na nivou pojedinog poslodavca, dok su generalni štrajkovi, kao širi oblik građanske neposlušnosti, izostavljeni.
Studenti u blokadi pozvali na opšti štrajk
Studenti u Srbiji, okupljeni u blokadi, pozvali su građane na totalnu obustavu rada 24. januara. Prema njihovom pozivu, građani bi toga dana trebali izostati s posla, dok se poslodavce poziva na otkazivanje aktivnosti i sastanaka.
Za one koji se boje reakcija poslodavaca, studenti predlažu uzimanje slobodnog dana, otvaranje bolovanja ili doniranje krvi.
Vučić o opštem štrajku: Ima mnogo ludaka u našoj zemlji
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić komentirao je najavu generalnog štrajka iz Davosa gdje je na Svjetskom ekonomskom forumu.
Rekao je da ni studenti ne znaju šta od zahtjeva nije ispunjeno.
“Nama nasilje nije potrebno. Želimo razgovarati sa studentima, sa svima, uvijek smo bili za dijalog i da nam objasne koji to zahtjevi nisu ispunjeni”, kazao je Vučić iz Davosa.
Vučić je istaknuo da ima mnogo ludaka u Srbiji.
“Vidim da neki najavljuju da sutra neće ići u teretanu, da će kupiti hljeb ranije, hoće li tog dana ručati, večerati… Ima mnogo ludaka u našoj zemlji”, dodao je Vučić.
Šta studenti traže?
Među zahtjevima studenata su objavljivanje dokumenata o rekonstrukciji Željezničke stanice u Novom Sadu, u čijem je rušenju poginulo 14 ljudi, među njima i nekoliko djece, obustava krivičnih postupaka protiv uhapšenih studenata, procesuiranje odgovornih za napade na studente i profesore te povećanje budžeta za visoko obrazovanje za 20 posto. Njihovu inicijativu podržali su i neki prosvjetni radnici koji odbijaju dogovor o povećanju plata postignut s vladom Srbije.
Opšti štrajk u Evropi i svijetu
Opšti štrajkovi su uobičajeni oblik građanske borbe u mnogim zemljama.
U novembru prošle godine Grčka i Italija organizirale su genaralne štrajkove protiv niskih plata, dok je u Španiji organizovan protest protiv situacije u Palestini. Francuska je tokom 2023. održala niz štrajkova zbog penzionih reformi predsjednika Macrona.
Takvi oblici građanskog nezadovoljstva nisu strani ni zemljama poput Portugala, Rumunije, Njemačke te Alžira, Hondurasa i Tunisa.