Porast antisemitizma širom svijeta, dostiže “istorijski nivo”

Od napada Hamasa na južni Izrael 7. oktobra, vlasti i pojedine nevladine organizacije u mnogim zemljama izvijestile su o porastu antisemitizma dok je veliki broj civilnih žrtava u Gazi izazvan odgovorom Izraela dodatno podigao tenzije, pišu svjetski mediji.

Niz incidenata

U Los Anđelesu, muškarac koji viče “Ubij Jevreje” pokušava da provali u porodični dom. U Londonu je djevojkama na igralištu rečeno da su “smrdljive Jevrejke” i da treba da se drže podalje od tobogana. U Kini se na društvenim mrežama umnožavaju postovi koji Jevreje porede sa parazitima, vampirima ili zmijama, privlačeći hiljade “lajkova, prenosi Radio Slobodna Evropa.

Ovo su, prema pisanju Reutersa, primjeri incidenata antisemitizma koji su naglo porasli u svijetu nakon napada Hamasovih boraca na južni Izrael 7. oktobra i kasnijeg rata protiv militantne grupe koji je Izrael pokrenuo u Pojasu Gaze.

U zemljama u kojima su dostupni podaci policije ili grupa civilnog društva, uključujući Sjedinjene Države, Veliku Britaniju, Francusku, Njemačku i Južnu Afriku, obrazac je jasan: broj antisemitskih incidenata porastao je od 7. oktobra za nekoliko stotina posto u poređenju sa istim periodom prošle godine.

Većina antisemitskih incidenata sastoji se od verbalnog zlostavljanja, onlajn uvreda ili prijetnji, grafita i narušavanja jevrejske imovine, preduzeća ili lokacija od vjerskog značaja, ističe Reuters dodajući da fizički napadi predstavljaju značajan udio.

Najstrašniji antisemitski incident na globalnom nivou bio je upad na aerodrom u ruskoj regiji Dagestan u nedjelju (29. oktobra) od strane razjarene mase koja je tražila da naudi Jevrejima nakon što je stigao let iz Tel Aviva.

Rabin Aleksander Boroda, predsjednik Ruske federacije jevrejskih zajednica, rekao je kao odgovor na ovaj incident da je antiizraelsko raspoloženje preraslo u otvorenu agresiju prema ruskim Jevrejima.

Bez dostizanja takvih ekstrema, niz incidenata širom svijeta, prema pisanju Reutersa, također pokazuje strahove i tenzije koje pogađaju jevrejske zajednice.

U Buenos Airesu su učenici poznate jevrejske škole zamoljeni da ne nose svoje uobičajene uniforme kako ne bi lako bili prepoznati, rekli su roditelji. Druge škole otkazale su planirane izlete na kampovanje i aktivnosti van svojih prostorija.

U Johanesburgu, propalestinski demonstranti marširali su u subotu do područja s velikom jevrejskom zajednicom, skidajući slike izraelskih talaca u Gazi sa zidova društvenog centra.

U Kini, gdje vlada rutinski cenzuriše riječi ili fraze koje smatra osjetljivim na društvenim mrežama, nije bilo naznaka da je poduzela bilo kakve korake da smanji bujicu antisemitskog bijesa na društvenim medijima, istakao je Reuters.

Pored ovih, kako ističe Reuters u drugom tekstu, antisemitski incidenti u proteklih mjesec dana zabilježeni su i u SAD, Kanadi, Brazilu, Velikoj Britaniji, Francuskoj, Njemačkoj i Holandiji.

Antisemitizam u SAD

Antisemitizam u SAD-u dostiže “istorijski nivo” nakon nasilja u Izraelu i Gazi, prenosi BBC riječi direktora FBI-a Christophera Wraya.

Govoreći pred senatom 31. oktobra, Wray je rekao da je 60 posto svih zločina iz mržnje zasnovanih na vjerskoj osnovi usmjereno na Jevreje. Dodao je da se ta brojka vjerovatno povećala zbog bijesa izazvanog nasiljem u Gazi.

“Jevrejska zajednica je na meti terorista zaista širom spektra”, rekao je.

Zvaničnici širom SAD-a i drugih zemalja primijetili su veliki porast prijetnji usmjeren prema Jevrejima, ističe BBC dodajući da su 31. oktobra njujorški zvaničnici ispitali jednu osobu nakon prijetnji jevrejskim učenicima na Univerzitetu Cornell.

Dan ranije je Bidenova administracija objavila da radi na borbi protiv antisemitizma i drugog govora mržnje u kampusima povećanjem komunikacije s lokalnim, državnim i saveznim vlastima.

Nudeći primjere prijetnje s kojima se suočava jevrejska zajednica, Wray je spomenuo čovjeka koji je uhapšen u Teksasu prošle sedmice zbog pokušaja da napravi bombu i objavljivanja o svojoj podršci ubijanju Jevreja, te drugog čovjeka koji je uhapšen u Ilinoisu zbog ubistva šestogodišnjeg muslimanskog dječaka.

‘Duboko ukorijenjen rasizam’

Anketa sprovedena među jevrejskim zajednicama u Evropi pokazala je da 90 posto ispitanika smatra da se antisemitizam pogoršava, ukazuje The Guardian.

Mnogi stručnjaci za zločine iz mržnje ukazuju na duboko ukorijenjene negativne ideje o Jevrejima koje, iako uvijek prisutne, izbijaju na površinu u trenucima društvenog stresa.

Michael O’Flaherty, direktor Agencije EU za osnovna prava (FRA) kaže da “dramatični momenti u našim društvima izazivaju antisemitske odgovore” i da je “antisemitizam duboko ukorijenjen rasizam u evropskom društvu” koji predstavlja egzistencijalnu prijetnju jevrejskoj zajednici na kontinentu i osnovnim ciljevima Evropske unije.

Nedavni podaci koje je prikupila Liga za borbu protiv klevete (Anti-Defamation League – ADL) otkrivaju porast antisemitskih incidenata za 300 posto u Austriji.

U Velikoj Britaniji, londonska policija je saopštila da je od 1. do 18. oktobra prijavljeno 218 antisemitskih zločina iz mržnje, što je više od 13 puta nego u istom periodu prošle godine.

Studija koju je nedavno sproveo ADL otkrila je da su antijevrejski stavovi i dalje ukorijenjeni u 10 evropskih zemalja, pri čemu otprilike svaka četvrta osoba gaji antisemitska uvjerenja, posebno lažna uvjerenja o Jevrejima i novcu, te da Jevreji kontrolišu vlade.

ADL je otkrio da je, među šest zemalja koje su anketirane u zapadnoj Evropi, Španija ostala zemlja sa najvišim nivoom antisemitskih stavova, sa 26 posto stanovništva koje gaji široka antisemitska uvjerenja, a slijede Belgija (24 posto), Francuska (17 posto), Njemačka (12 posto) i Velika Britanija (10 posto). U Holandiji je samo šest posto ispitanih imalo antisemitske stavove.

U istočnoj Evropi, ADL je utvrdio visok nivo antisemitskih uvjerenja u Mađarskoj (37 posto) i Poljskoj (35 posto).

Atmosfera akutnog straha

Vjerovatno od Holokausta, koji je doveo do uništenja oko dvije trećine evropske jevrejske zajednice, Jevreji Evrope nisu živjeli u atmosferi tolikog akutnog straha kao danas, napisao je The New York Times.

Hamasov napad 7. oktobra na Izrael probudio je potisnuti užas jevrejskog stanovništva, koji je, prema pisanju njujorškog lista, sada pojačan užasnutošću zbog načina na koji se svjetska simpatija brzo prebacila na Palestince u Gazi koji su ubijeni u izraelskim bombardovanjima.

Na skupu održanom kod Brandenburške kapije u Berlinu 22. oktobra u znak podrške Izraelu, njemački predsjednik Frank-Walter Steinmeier je rekao da je “nepodnošljivo da Jevreji danas ponovo žive u strahu – u našoj zemlji, od svih mjesta”.

U sedmici nakon napada na Hamas, njemačka savezna agencija koja prati antisemitizam dokumentovala je 202 incidenta, što je porast od 240 posto u odnosu na isti period prošle godine.

Na otvaranju sinagoge u Desauu 22. oktobra, Olaf Scholz, njemački kancelar, rekao je da je “ogorčen” na širenje antisemitske mržnje i da je sramotno što su policajci ponovo potrebni da zaštite sinagoge i druge jevrejske institucije.

Strah je opipljiv na cijelom kontinentu, napisao je New York Times, ističući da su “od Britanije do Italije” tenzije naglo porasle.

U Francuskoj, koja je dom najveće jevrejske zajednice u Evropi, antisemitski napadi su porasli od napada 7. oktobra, sa 819 registrovanih djela i 414 uhapšenih, prema Geraldu Darmaninu, francuskom ministru unutrašnjih poslova.

Razmjere izraelske odmazde u kojima je, kako tvrde zvaničnici u Gazi, ubijeno više od 8.000 Palestinaca, izazvale su reakciju javnosti. Slike mrtvih palestinskih žena i djece sveprisutni su na društvenim medijima i, naglašava The New York Times, potpiruju gnjev koji već dugo hara zbog izraelske kontrole Palestinaca na okupiranoj Zapadnoj obali i u Gazi.

Odraz destruktivnih sila

Talas globalne mržnje usmjeren protiv Jevreja ne treba gledati samo kao reakciju na dešavanja na Bliskom istoku već je to odraz destruktivnih sila koje razdiru američka i zapadnoevropska društva, gdje su stabilnost i demokratija već pod pritiskom, ocjenjuje u analizi CNN.

Napori da se suzbiju antisemitski incidenti mogu biti problematični dok se užas na Bliskom istoku nastavlja razvijati, naglašava američki televizijski kanal ukazujući da scene pokolja u palestinskim zajednicama prijete da će dodatno iscrpiti simpatije javnosti prema Izraelu u inostranstvu i, u nekim slučajevima, doprinijeti atmosferi koja rizikuje pogoršanje uznemiravanja Jevreja.

Akademske studije su pokazale da antisemitizam u SAD često raste u kriznim vremenima što ukazuje da je u pitanju, kako ističe CNN, latentna sila ispod površine u američkom društvu i da joj je potreban samo poticaj događaja da bi izbio.

U idealnom svijetu, zaključuje CNN, kritika izraelskog vojnog odgovora u Gazi bila bi usmjerena samo na njegovu vladu, a ne protiv Jevreja širom svijeta – od kojih se mnogi protive tvrdokornoj vladi zemlje. Međutim u praksi, antisemitizam bi mogao postati sve prisutniji u narednim sedmicama.