Počelo uklanjanje barikada i povlačenje specijalaca sa graničnog prelaza Jarinje

Prema dogovoru o deeskalaciji situacije na sjeveru Kosova postignutom u četvrtak u Briselu, danas je počelo uklanjanje barikada kojim su lokalni Srbi blokirali put ka graničnom prelazu Jarinje, kao i povlačenje specijalnih jedinica Kosovske policije, javlja Anadolu Agency (AA).

Od 20. septembra lokalni Srbi držali su blokirane puteve ka graničnim prelazima sa Srbijom Jarinje i Brnjak, na sjeveru Kosova, zbog odluke kosovske Vlade o uvođenju reciprociteta na srbijanske registarske tablice.

Kamioni i ostala teška vozila kojima su putevi bili blokirani, uklonjeni su iz jedne trake puta jutros oko sedam sati. Prisutne su patrole KFOR-a u punoj vojnoj opremi. Na početku barikada nedaleko od prelaza Jarinje još uvijek su specijalci Kosovske policije, kao i srpski građani koju su okupljeni u grupama pored šatora koje su postavili 20. septembra.

Situacija je mirna, a rok za potpuno oslabađanje puta i udaljavanje specijalaca je do 16 sati.

Prije nego što je počeo proces povlačenja policije i uklanjanja barikada, prema postignutom dogovoru, KFOR se pojavio na Jarinju i Brnjaku gde će ostati oko dvije sedmice lje kako bi osigurao bezbjednost i slobodu kretanja.

Pregovarači Kosova i Srbije, Besnik Bislimi i Petar Petković, uz posredovanje specijalnog predstavnika Evropske unije za dijalog Miroslava Lajčaka, dogovorili su da u ponedjeljak, 4. oktobra, počne primjena režima naljepnica, odnosno na prelazima i sa kosovske i sa srbijanske strane na registarske tablice. Naljepnicama će se pokrivati oznake država i više neće biti izdavanja probnih tablica.

Građani Kosova su zadnjih deset godina pri ulasku na teritoriju Srbije morali da plaćaju probne tablice i da skinu svoje RKS tablice. Vlada Kosova je 20. septembra počela da primjenjuje istu mjeru za vozila iz Srbije, što je dovelo reakcije srpskog stanovništva.

Takođe, na Kosovu od 15. septembra kada je istekao petogodišnji sporazum iz Brisela, statusno neutralne KS tablice više nisu validne.

Na Kosovu još od 2011. godine kada je postignut prvi sporazum o slobodi kretanja između Kosova i Srbije, nisu validne ni tablice sa skraćenicama kosovskih gradova koje Srbija još uvijek izdaje, ali su bile tolerisane na sjeveru države, gdje živi većinom srpsko stanovništvo. Najava da će takve tablice biti oduzimane posebno je uznemirila Srbe sa sjevera Kosova i to je, pored reciprociteta na srbijanske tablice, bio dodatni razlog za njihov protest.

Pitanje tablica je podiglo tenzije između Prištine i Beograda. Srbija je tokom prošlog vikenda izvela i vojne manevre u blizini granice sa Kosovom, a i vojni avioni su prelijetali graničnu zonu. Zbog toga su predstavnici EU, kao i Sjedinjenih Američkih Država, izvršili pritisak na Prištinu i Beograd da se postigne dogovor o deeskalaciji situacije.

Dogovoreno je i da se formira zajednička radna grupa koja će predložiti trajno rješenje za registarske tablice, najkasnije u aprilu naredne godine. Postizanje dogovora pozdravili su zvaničnici EU, SAD-a i NATO-a