Za EU bolje da primi što prije zemlje Zapadnog Balkana
Za Evropsku uniju bilo bi bolje da spusti kriterije za zemlje Zapadnog Balkana i primi ih u članstvo što prije, smatra Dejan Јović, profesor međunarodnih odnosa na Fakultetu političkih znanosti u Zagrebu, javlja Anadolu Agency (AA).
Jović je na Ekonomskom fakultetu u Banjoj Luci prisustvovao okruglom stolu na temu “Poslije ‘Brexita’: Finansijalizacija, evropske integracije i Balkan”. Govoreći o posljedicama većinske odluke naroda Velike Britanije da napusti Evropsku uniju, Jović je istakao da, kada su u pitanju posljedice po zemlje Zapadnog Balkana, postoje dvije mogućnosti od kojih je prva mnogo izvjesnija.
“Prva je da se EU sad u potpunosti fokusira na pitanje izlaska Velike Britanije i da pokuša pregovarati s Velikom Britanijom o mirnom i bezbolnom ako je moguće razvodu. Nakon toga, slijedi drugi korak, konsolidacija onoga što je ostalo nakon izlaska Velike Britanije, a tek treći korak do koga može, a i ne mora doći je proširenje EU. Čini mi se da za zemlje Zapadnog Balkana slijedi jedan period od dvije, tri, četiri ili više godina zastoja u pregovorima i bilo kakvom približavanju EU”, kazao je Jović.
Prema njegovom mišljenju, mnogo pametnija i bolja je obrnuta politika.
“Da EU sjedne, razmisli o svojoj strategiji i da u situaciji u kojoj je izgubila Britaniju, pokuša nekoga dobiti, odnosno ostvariti neki uspjeh nakon ovoga neuspjeha i šoka kojeg je imala s ‘Brexitom’ i u to smislu da spusti kriterije za članstvo zemalja Zapadnog Balkana i primi ih u EU što prije. Čini mi se da EU nema dovoljno hrabrosti za sada da bi to napravila”, kazao je on.
Na pitanje da li Balkan može biti ekvivalent Velikoj Britaniji rekao je da postoji razlika, ali da smatra da se radi samo o 20 miliona ljudi.
“Mislim da taj broj ne predstavlja preveliki rizik za EU, koja bi i dalje imala 500 miliona ljudi. Dobitak bi i psihološki i u identitetskom smislu bio prilično velik. Ne smijemo zaboraviti da postoji i alternativa, a to je da zemlje Zapadnog Balkana neće postati bolje ako ne uđu u EU, jer dugo čekanje pred evropskim vratima ne čini zemlje boljima, i postoje alternative, drugi akteri koji bi se ovdje mogli pojaviti, kao značajniji od EU. Tu mislim na SAD prije svega, ali također i na Rusiju, Tursku i eventualno druge aktere”, rekao je on.
Odgovarajući na pitanje da li bi Hrvatska i u tom slučaju blokirala zemlje Zapadnog Balkana, Jović je istakao da je Hrvatska podijeljena zemlja o tom pitanju, kao i svaka druga.
“Ima ljudi koji su zagovornici brzog primanja cijelog Zapadnog Balkana u EU, jer je to, po njihovom razumijevanju, u interesu Hrvatske, koja ne želi ostati granična zemlja zauvijek. Ali, naravno ima i ljudi koji smatraju da je Hrvatska civilizacijska granica između EU i onog drugog prostora Balkana, koji zapravo rade prepreke svim drugim zemljama, a naročito Srbiji na tom putu”, objasnio je on.
Vassilis Fouskas, profesor Univerziteta u Istočnom Londonu rekao je da su konsekvence ‘Berxita’ za Balkan vezane za EU.
“Naveo bih važnost monetarne unije koja ima veliki uticaj na Balkan, naročito BiH koja nema svoju valutu nego Centralnu banku kojom upravlja Currency board i to će biti zapravo možda najveće konsekvence u daljem raslojavanju Evrope”, rekao je Fouskas.
Aleksandar Savanović, profesor Fakulteta političkih nauka u Banjoj Luci istakao je da je ovo pitanje top tema u političkim krugovima i Evrope i svijeta, zbog koje se postavlja čitav niz pitanja, među kojima i da li je ovo početak procesa dezintegracije EU ovakva kakva jeste, te sudbina Britanskog carstva, jer mnogi smatraju da kao posljedica ovoga slijedi izdvajanje Škotske iz Britanije.
“Šta god da bude rezultat, bez svake sumnje će refleksije na Balkan i BiH biti velike i vidimo već po prvim izjavama naših političara da su mnogi od njih zbunjeni i da nije jasno na koji način treba da se postave u ovoj situaciji”, kazao je Savanović.
Jedan od uvodničara na okruglom stolu održanom u Banjaluci bio je i Јovo Ateljević s Ekonomskog fakulteta u Banjoj Luci.
