Doživotna “plaća” majkama troje i više djece u Crnoj Gori
Od 1. januara 2016. godine zaposlene majke troje i više djece u Crnoj Gori, koje imaju 25, odnosno 15 godina radnog staža, primaće doživotnu mjesečnu naknadu.
Prvog dana naredne godine na snagu stupaju izmjene Zakona o socijalnoj i dječijoj zaštiti koje će obradovati oko pet hiljada žena u Crnoj Gori.
Majke troje i više djece, sa 25, odnosno 15 godina radnog staža, ali i nezaposlene majke koje su na evidenciji Zavoda za zapošljavanje najmanje 15 godina, te roditelji i njegovatelji lica sa posebnim potrebama, primaće mjesečnu naknadu.
Ili naknada ili plaća
„Imajući u vidu da će primjena odredbi Zakona o socijalnoj i dječjoj zaštiti, koje se odnose na naknadu za žene koje su rodile troje i više djece, početi od 01. januara 2016, do tog roka će se donijeti odgovarajući podzakonski akt, kojim će se propisati koji su dokazi potrebni za ostvarivanje prava, jer će i on početi sa primjenom od dana kao i odredbe Zakona“, kazali su iz Ministarstva rada i socijalnog staranja za AA.
Žena koja ispunjava uslov za naknadu, moraće da se odluči između naknade i plate, odnosno naknade i penzije. To znači da se ne može primati i plata i naknada, odnosno penzija i naknada. Zakonom je propisano da jedan od roditelja-njegovatelja, koji njeguje i brine o licu koje je korisnik lične invalidnine, nezavisno od radnog i penzijskog statusa, ima pravo na novčanu naknadu.
“Visina naknade roditelju-njegovatelju lica koje je korisnik lične invalidnine iznosi 193 eura mjesečno. Roditelju-njegovatelju koji njeguje i brine o dvoje ili više djece sa smetnjama u razvoju, od kojih je najmanje jedno lice korisnik lične invalidnine ili pomoći drugog lica, nezavisno od radnog i penzijskog statusa roditelja njegovatelja, pripada naknada od 193 eura mjesečno, za svako lice pojedinačno. Pravo na naknadu roditelju-njegovatelju prestaje trajnim smještajem lica – korisnika invalidnine, u javnu ustanovu”, predviđeno je Zakonom.
Zaposlene majke sa troje i više djece, koje imaju 25 ili 15 godina radnog staža, primaće doživotnu mjesečnu naknadu u iznosu 70 odsto prosječne neto zarade u Crnoj Gori u godini koja prethodi onoj kada je ostvareno to pravo. Žene koje imaju 15 godina kumulativnog radnog staža i troje i više djece primaće naknadu 40 odsto prosječne neto zarade. Prosječna neto zarada u Crnoj Gori iznosi 477 eura. To znači da će majke sa troje i više djece primati po 333, odnosno 193 eura.
Zaštita majke i djeteta ustavna obaveza
Prema podacima Zavoda za statistiku Crne Gore (MONSTAT), trenutno u Crnoj Gori ima 3.140 žena sa troje djece, i oko 1.560 sa četvoro djece.
Iz resornog ministarstva nijesu mogli precizirati koliko će novca biti potrebno za izdvajanje za naknade za majke troje i više djece.
Liberalna partija prikupila je ranije više od 6.000 potpisa podrške građana za inicijativu o dodjeli novčanih naknada majkama.
„Ustavom Crne Gore predviđeno je da majka i dijete uživaju posebnu zaštitu, te da država treba da stvara uslove u kojima se podstiče natalitet i pozitivan priraštaj stanovništva. Isto tako, konkretni podaci pokazuju da Crnoj Gori duži niz godina prijeti negativna stopa rasta, odnosno sve manji priraštaj i brže starenje stanovništva. Ovakvi podaci važe za oko dvije trećine opština, a gotovo da su pravilo u svakoj većoj opštini Crne Gore. Četvoro ili više djece ima samo 11 odsto žena“, kazali su u Liberalnoj partiji.