15 godina od pada režima Slobodana Miloševića

Danas se navršava 15 godina od masovnih demonstracija opozicije u Srbiji i rušenja režima Slobodana Miloševića.

Na današnji dan, 5. oktobra 2000. godine, tadašnja Demokratska opozicija Srbije (DOS) pozvala je građane na masovna okupljanja ispred Skupštine Srbije tvrdeći je tadašnja vlast na čelu sa bivšim predsjednikom bivše SR Jugoslavije Slobodanom Miloševićem falsifikovala izborne rezultate.

Na protestu je, prema tadašnjim procjenama, bilo više stotina hiljada ljudi, i to je bilo njabrojnije okupljanje građana u Beogradu nakon proglašenja pluralizma u Srbiji 1990. godine.

Gorjela i zgrada RTV Srbije

U masovnim demonstracijima protiv vlasti učestvovali su građani iz gotovo svih gradova u Srbiji. Tog 5. oktobra demonstranti su ušli u Skupštinu Srbije, zapalili zgradu Radio-televizijie Srbije i zauzeli obližnju policijsku stanicu.

Policija je do popodnevnih sati pružala otpor da bi se kasnije stavila na stranu demonstrabata. U neredima je dvoje ljudi izgubilo život, a povrijeđeno je više desetina građana i policajaca.

Demonstracije 5. oktobra 2000. godine označile su ujedno kraj vladavine Slobodana Miloševića, koji je već sutradan, 6. oktobra, u obraćanju naciji priznao da je izgubio na izborima. Na njegovo mjesto, kao novi predsjednik tadašnje SR Jugoslavije, izbaran je Vojislav Koštunica.

Prema zvaničnim podacima, na opštim izborima koji su održani 24. septembra 2000. godine lider Demokratske stranke Srbije (DSS), kao kandidat ispred DOS-a, Koštunica osvojio je dva miliona 470 hiljada 304 glasa, odnosno 50,24 odsto glasova, a Milošević, kao lider Socijalističke partije Srbije (SPS), dobio je milion 826 hiljada 799 glasova ili 37,15 posto.

Lider Liberalno-demokratske stranke (LDP) i tadašnji šef izbornog štaba demokrata Čedomir Jovanović je 15 godina nakon “demokratskih promjena” ocijenio da je tadašnja snaga opozicije proistekla iz potrebe društva da se distancira od Miloševića, a njihovi motivi su bili različiti.

Jovanović: “15 godina mrcvarenja”

“Neki su bili protiv Miloševića, jer nije bio dosledan u politici koju je formulisao kroz nacionalni program i radove, drugi su bili protiv njega upravo zbog te politike i činjenice da je nije do kraja sproveo. Kada se Milošević sklonio, ispoljila se ta naša fundamentalna mana koja se ispoljila kroz sve epohe: nemoć da definišemo svoje prioritete, razumemo vreme u kojem živimo”, rekao je Jovanović govoreći krajem prošle sedmice na tribini ʺ5. oktobar – petnaest godina kasnijeʺ.

Prema njegovom mišljenju, 15 godina nakon petooktobraskih promjena je potrošeno na “mrcvarenju oko Haga, mrcvarenju sa Crnom Gorom, Kosovom, na mrcvarenju u odnosima sa Evropom i Rusijom”. Dodao je da su “sva ključna pitanja koja su potapala svaku generaciju pojela i tih 15 godina”.

On je podvukao da je mnogo pitanja nakon 5. oktobra u Srbiji ostalo marginalizovano i da će zbog toga “nama ekspodirati u lice”.

“Taj dan se opisuje kao prva naša revolucija, ja za drugu ne znam da smo izveli”, zaključio je Jovanović.