Upozorenje na ubrzano i alarmantno uništavanje rijeka i voda u BiH

Povodom 22. marta Svjetskog dana voda Centar za razvoj i podršku Tuzla upozorava na ubrzano i alarmantno uništavanje rijeka i voda u Bosni i Hercegovini.

To se dešava zbog nekontroliranog korištenja fosilnih goriva, prvenstveno uglja i povećane gradnje novih hidrocentrala, saopćeno je iz Centra za razvoj i podršku (CRP).

Emisija opasnih i kancerogenih supstanci iz rudnika, sagorijevanja uglja za grijanje, odlagališta jalovine, direktno zagađuju površinske i podzemne rijeke i vode, uzrokuju spuštanje nivoa voda i ugrožavaju zdravlje stanovništva. Neracionalna eksploatacija, proizvodnja i potrošnja fosilnih goriva i energije bezuvjetno vodi ka klimatskim promjerna čije smo posljedice osjetili 2014. godine, kada su BiH pogodile poplave katastrofalnih razmjera.

Akumulacijske hidrocentrale mijenjaju prirodne riječne tokove u vještačke ekosisteme s drugačijim životnim uslovima u kojima postojeći organizmi ne mogu opstati. Tada dolazi do trajnog gubitka plodnog tla, degradacije gornjeg toka rijeka, nestanka vodnih bioraznolikosti, te opadanja kvaliteta vode stvaranjem ‘efekta bare’. Truljenjem potopljenje vegetacije, akumulacije postaju izvori CO2 i metana, te stvaraju efekat staklenika, veće prisustvo magle i vlage, a u isto vrijeme potapaju izvore čiste, pitke vode.

Centar za razvoj i podršku apelira na sve odgovorne institucije BiH da preuzmu odgovornost i počnu ispunjavati obaveze iz potpisanog Ugovora o Energetskoj zajednici po pitanju smanjenja negativnog uticaja fosilnih goriva i hidro energije na okoliš, zdravlje ljudi i društveno-ekonomski razvoj, te stvore okolišno prihvatljiv energetski sektor.

Prve važne preporuke o problemima vezanim za vodu, vodne resurse bile su formulisane na konferenciji Ujedinjenih naroda o vodama 1977. godine u Mar del Plati (Argentina).

Nakon konferencije Ujedinjenih naroda o okolišu i razvoju u Rio de Janeiru Generalna skupština UN-a je Rezolucijom od 22. februara 1993. odlučila da se 22. mart svake godine obilježi kao Svjetski dan voda i da se na taj dan, diljem svijeta, posebno skrene pozornost na probleme vezane za vodu i vodne resurse.