Umjesto da zapošljava, Federalni zavod preko leđa građana „uštedio“ desetine miliona KM?!

Aktivnosti vezane za poticaj zapošljavanju u Federaciji BiH, barem kada je riječ o onima koje je provodio Federalni zavod za zapošljavanje, u prošloj godini su, najblaže rečeno, proticale u haotičnoj situaciji. Zapravo, politika zapošljavanja, uzmu li se u obzir precizni finansijski nalazi, bila je skandalozna!

Piše: A. DUČIĆ/Fokus.ba

Većinu mjera korisnici sredstava nisu dostavljali potrebnu dokumentaciju u ugovorenom roku, a Federalni zavod s njima nije po automatizmu raskidao ugovore, kako je regulisano zaključenim ugovorima.

Također, službe nisu ažurno dostavljale zahtjeve Federalnom zavodu za uplatu sredstava na mjesečnom nivou, nego su zahtjevi dostavljani u zbirnom iznosu za period od par mjeseci, što je jednim dijelom uticalo na sporu realizaciju ugovorenih sredstava.

Sve ovo su utvrdili federalni revizori u izvještaju o radu Federalnog zavoda za zapošljavanje za prošlu godinu. Iz Ureda za reviziju institucija FBiH nisu mogli potvrditi da su odredbe zaključenih ugovora poštovali ni korisnici sredstava, ni službe. Na čelu ovog zavoda je članica HDZ-a BiH Helena Lončar.

– Finansijskim planom 2021. i internom preraspodjelom za aktivne politike zapošljavanja planirana su ukupna sredstva u iznosu od 85.087.601 KM. Uvidom u evidentirane iznose u bruto bilansu konstatovali smo da je ukupna realizacija iskazana u iznosu od 44.438.713 KM, što predstavlja 52,22% ukupno planiranih sredstava. Od ukupno planiranih sredstava Finansijskim planom za 2021. godinu, 47.510.139 KM se odnosi na mjere zapošljavanja po programima iz 2021. godine, čija je realizacija iskazana u iznosu od samo 14.170.480 KM, odnosno 29,83% planiranih sredstava – porazni su podaci koje je utvrdio Ured za reviziju institucija FBiH.

Zbog male realizacije sredstava u okviru planiranih mjera aktivne politike zapošljavanja, kao i činjenice da Federalni zavod nije vršio kontinuiranu kontrolu dostavljene dokumentacije poslodavaca na osnovu koje su službe sačinjavale zahtjeve za plaćanje, a na osnovu kojeg su sredstva doznačavana, nisu mogli potvrditi da je Federalni zavod osigurao efikasno i ekonomično upravljanje raspoloživim sredstvima, u skladu s članom 4. Zakona o budžetima u FBiH.
Prema prezentiranim podacima, implementacijom Programa sufinansiranja zapošljavanja potpisano je ukupno 3.232 ugovora sa poslodavcima, ukupne vrijednosti od 24.017.026 KM, a zaposleno je 5.157 osoba sa evidencije nezaposlenih u Federaciji BiH.

Federalni zavod je prihvatio obavezu refundiranja dijela troškova obaveznih doprinosa i/ili neto plaća u iznosima od 390 do 500 KM mjesečno. Realizacija po osnovu Programa sufinansiranja zapošljavanja iskazana je u ukupnom iznosu od 30.138.075 KM, od čega se 20.462.983 KM odnosi na realizaciju programa iz prethodnih godina, a 9.675.092 KM na realizaciju Programa sufinansiranja zapošljavanja 2021. godine.

– Finansijskim planom za 2021. godinu i preraspodjelom sredstva, za realizaciju Programa sufinansiranja zapošljavanja 2021. godine, osiguran je iznos od 28.000.000 KM, od čega je realizovano samo 9.675.091 KM, odnosno 34,56% planiranih sredstava. Smatramo da ostvarena realizacija Programa zapošljavanja 2021. nije zadovoljavajuća – konstatovali su revizori.

Nadalje, prema prezentiranim podacima, implementacijom Programa sufinansiranja samozapošljavanja 2021 zaključeno je 1.349 ugovora o sufinansiranju samozapošljavanja ukupne vrijednosti od 8.791.316 KM, a mjerama je obuhvaćeno 1.580 osoba. Realizacija Programa sufinansiranja samozapošljavanja iskazana je u ukupnom iznosu od 10.281.247 KM. Finansijskim planom za 2021. godinu osigurana su sredstva za realizaciju Programa sufinansiranja samozapošljavanja 2021. u iznosu od 12.000.000 KM, od čega je realizovano samo 3.783.905 KM, odnosno 31,53%.

Također, finansijskim planom za Program obuka i rad 2021. godine planirana su sredstva u iznosu od 345.877 KM, od čega je ugovoreno 206.107 KM, a realizovano samo 91.416 KM, odnosno 26,44% planiranih sredstava.

Također, haotična je bila i dodjela sredstava za finansiranje zajedničkih projekata za zapošljavanje djece šehida i poginulih/nestalih boraca, stručnog kadra za rad sa djecom s poteškoćama u razvoju i zapošljavanje asistenata na javnim univerzitetima.

– Uvidom u uzorkovanu dokumentaciju zajedničkih projekata s drugim organizacijama i institucijama konstatovano je da je Komisija za valorizaciju projekata vršila formalno-pravnu ispravnost prijava bez sačinjavanja pojedinačnog obrasca za ocjenu svakog zahtjeva. Valorizacija projekata vršena je kroz kratki zapisnik Komisije u kojem nisu konstatovani pojedinačni priloženi dokumenti kao dokazni materijal kojim se potvrđuje ispunjavanje programom definisanih kriterija, te su sve prijave koje su konstatovane kao formalno-pravno ispravne upućene Upravnom oboru na odobrenje – istaknuto je. Revizori su utvrdili da u velikom broju korisnici sredstava nisu dostavljali potrebnu dokumentaciju u ugovorenom roku, što je usporavalo realizaciju.