Tužilaštvo zatražilo da se Ratko Mladić proglasi krivim za genocid u pet opština

Iznoseći žalbe na prvostepenu presudu Ratku Mladiću, osuđenom na doživotnu kaznu zatvora, Tužilaštvo je zatražilo da ga Žalbeno vijeće osudi i za genocid u pet opština – Prijedoru, Sanskom Mostu, Kotor Varoši, Foči i Vlasenici, piše BIRN BiH.

Tužiteljica Laurel Baig je u početku izlaganja žalbi kazala da je Pretresno vijeće pogriješilo kada je zaključilo da dijelovi ciljne grupe u opštinama Prijedor, Sanski Most, Kotor-Varoš, Foča i Vlasenica nisu bili dovoljno značajni da bi se označili kao genocid.

Govorila je o greškama i strogim standardima za namjeru kod visokorangiranih osoba, navodeći da je Pretresno vijeće neispravno zaključio da pravni kriterij za visokorangirane osobe, vođe, mora biti strožiji.

“Kada je Vijeće ocjenjivalo namjeru za genocid kod lokalnih počinilaca ono je ispravno ocjenjivalo okolnosti i zaključilo da su lokalni počinioci imali namjeru da dijelom unište bosanske Muslimane. A kod Mladića i drugih vođa udruženog zločinačkog poduhvata (UZP) Vijeće je zaključilo da taj kriterij mora biti drugačiji i da dokazi nisu bili dovoljni da se dokaže namjera”, pojasnila je Baig.

Prema njenim riječima, Prvostepeno vijeće objašnjava kako je zakon i pristup drugačiji u odnosu na vođe i zaključuje da izjave nisu dvosmisleni pokazatelj namjere i da zaključak da su vođe Srba imale namjere da unište Muslimane u ovim opštinama zahtijeva više elemenata.

“Drugim riječima, zaključci zasnovani na potrebnim dokazima mogu se izvući na osnovu lokalnih počinilaca, ali ti dokazi nisu dovoljni kada je riječ o vođama. Za vođe prema Vijeću, potrebno je više elemenata”, rekla je.

Prema njoj, jasno je da se radi o strogom pravnom testu i ovaj stroži test za vođe kosi se sa skoro dvije decenije sudske prakse u suđenjima za Ruandu i bivšu Jugoslaviju.

Prema njenom kazivanju, u prvostepenoj presudi ne može se naći razlog zašto bi se učesnici UZP-a tretirali drugačije od lokalnih počinilaca, dodavši da su oni u svojim redovima imali i srednje rangirane oficire.

“Ne može biti da su lokalni počinioci činili direktno zločine, a visokorangirani indirektno”, dodala je tužiteljica Baig.

Da je Prvostepeno vijeće, prema Tužilaštvu, primijenilo odgovarajuće pravo, postojao bi jedan jedini mogući zaključak da su Mladić i drugi učesnici u UZP-u imali namjeru da unište zajednicu Muslimana u opštinama iz optužnice.

Tužiteljica Baig je kazala da je zaključeno da su lokalni počinioci imali namjeru da fizički uklone grupu u svakoj od pet opština, da je Vijeće uzelo u obzir žestinu napada, više hiljada ubistava, od kojih su neki ubijeni u svojim domova, masakrirani, zatvarani i izgladnjivani, da su im nanošene povrede koje su dodatno doprinijele uništenju zaštićene grupe, a za one koji su preživjeli Vijeće je utvdilo da je šteta imala razne fizičke i psihičke posljedice.

Baig predlaže da se u obzir uzmu Mladićevi upadljivi govori koji šire nacionalnu mržnju, da je o muslimanima govorio kao o “najgorem ološu” i da se poziva na historijska neprijateljstva.

“U januaru 1994. obraćajući se Skupštini, on je objasnio: ‘Mene ne brine to što će oni formirati državu, meni brine to da oni treba potpuno da nestanu.’ Želio je da se uspostavi etnički čista srpska država, stalno prijetio Muslimanima da će nestati ili biti istrijebljeni. Njegovi potčinjeni su počinili djela genocida u više navrata”, kazala je tužiteljica.

Vijeće je, nastavila je ona, zaključilo da je postojala namjera da se počini genocid, ali da su ti dijelovi grupe mali, te da razumni presuditelj o činjenicama nije mogao izvući takav zaključak, kao i da je ovo prvi put da se nije izrekla osuđujuća presuda zbog kriterijuma “znatnosti”.

“Zbog navedenih razloga iz podneska, Tužilaštvo traži da se ispravi greška i da se izrekne osuđujuća presuda za genocid u ovim opštinama”, zaključila je Baig.

Žalbeno ročište nastavlja se izlaganjem advokata.