Presuda Žalbenog vijeća u predmetu Stanišić i Župljanin 30. juna

Presuda Žalbenog vijeća u postupku protiv Miće Stanišića i Stojana Župljanina, dvojice bivših visokih zvaničnika bosanskih Srba, optuženih za zločine počinjene nad nesrpskim civilima na raznim lokacijama u Bosni i Hercegovini od aprila do decembra 1992., biće izrečena 30. juna u 15:30 sati, saopšteno je iz Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju.

Stanišić je bio ministar unutrašnjih poslova Republike Srpske, a Župljanin načelnik Centra službi bezbjednosti Banja Luka i član Kriznog štaba Autonomne regije Krajine.

U saopštenju se podsjeća kako je Sudsko vijeće osudilo Stanišića i Župljanina na po 22 godine zatvora 27. marta 2013. godine. Oni su osuđeni zbog učešća u udruženom zločinačkom poduhvatu s ciljem trajnog uklanjanja nesrpskog stanovništva u brojnim općinama u Bosni i Hercegovini 1992. godine.

Prvobitne optužnice Međunarodnog suda protiv Miće Stanišića i Stojana Župljanina podignute su 2005., odnosno 1999. godine. Mićo Stanišić se predao i 11. marta 2005. prebačen je u nadležnost Međunarodnog suda. Stojan Župljanin je uhapšen i prebačen u Pritvorsku jedinicu Međunarodnog suda 21. juna 2008. godine. Pretresno vijeće je odobrilo zahtjev Tužilaštva za spajanje ova dva predmeta u septembru 2008. godine. Oba optužena su se 20. novembra 2008. godine izjasnila da nisu krivi ni po jednoj od optužbi.

Tužilaštvo je počelo s izvođenjem svojih dokaza 14. septembra 2009., a završilo 1. februara 2011. nakon što je pozvalo 127 svjedoka. Izvođenje dokaza odbrane je počelo 11. aprila 2011., a okončano je 8. decembra 2011. Odbrana je pozvala ukupno 17 svjedoka. Vijeće je pozvalo tri svjedoka. Završne riječi su iznesene od 29. do 1. juna 2012.

Sudsko vijeće je zasjedalo za 354 dana, tokom kojih koje je priznao dokaze od 199 svjedoka i unijelo 4.400 dokaznih predmeta.

Na žalbenoj raspravi održanoj u decembru prošle godine tužilaštvo je zahtevalo da se “neadekvatna” kazna od 22 godine zatvora “značajno uveća” (na 30 do 40 godina), dok je odbrana tražila da se osuđeni oslobode po svim tačkama optužnice ili da im se izreknu znatno blaže kazne.

Tužilaštvo navodi da su zbog svojih funkcija na kojima su bili na položaju nadređenih srpskim snagama, Stanišić i Župljanin bili ne samo svjesni zločina koje su njihovi podređeni počinili, već su ih podstrekivali i omogućili počinjenje tih zločina tako što nisu preduzeli potrebne mjere da takva djela spriječe i počinioce kazne.

Od svog osnivanja Međunarodni sud je podigao optužnice protiv 161 lica zbog teških povreda humanitarnog prava počinjenih na teritoriji bivše Jugoslavije od 1991. do 2001. godine. Postupci protiv 151 lica su okončani. Postupci protiv 10 lica su trenutno u toku.