Niti je država, niti grad, zato se “srpska” piše malim slovom

Piše li naziv manjeg bosanskohercegovačkog entiteta ispravno “Republika Srpska” ili bi trebalo pisati “Republika srpska”? Na našu adresu stigao je zanimljiv osvrt na tu temu književnika i profesora bosanskog jezika i književnosti Fahrudina Sinanović, koji vam prenosimo u cijelosti i bez uredničkih intervencija.

– Prema pravopisu i bosanskog, a i srpskog i hrvatskog jezika, u višečlanim nazivima država, gradova, čaršija, dijelova grada, sela i zaselaka sve riječi pišu se velikim početnim slovom, osim prijedloga i veznika u tim nazivima (Kraljevina Danska, Ujedinjeni Arapski Emirati, Bosna i Hercegovina, Biograd na Moru, Brčanska Malta, Sveti Petar u Šumi…).

Ali, u višečlanim nazivima upravnih i administrativnih jedinica samo se prva riječ piše velikim početnim slovom, a ostale riječi pišu se malim slovom, osim ako nije riječ o vlastitoj imenici (Tuzlanski kanton, Kanton Sarajevo, Posavski kanton, Brčko distrikt, Vrhbosanska nadbiskupija, Muftijstvo tuzlansko…).

U Ustavu BiH, u članu 3, jasno stoji da se BiH sastoji od dva entiteta: Federacije BiH i Republike srpske. S obzirom da je Republika srpska entitet, dakle administrativna jedinica države Bosne i Hercegovine, u skladu sa navedenim odredbama pravopisa, naziv ovog bosanskohercegovačkog entiteta ispravno se piše na način da se prva riječ piše velikIm početnim slovom, a druga riječ piše se malim početnim slovom. Riječ – srpska je prisvojni pridjevi, a prisvojni pridjevi izvedeni iz vlastitih imenica koji završavaju na ski, ški, čki i ćki pišu se malim početnim slovom. Dakle, pravilno je Republika srpska, a ne Republika Srpska.

Republika srpska nije ni država ni naseljeno mjesto, nego entitet. Bosna i Hercegovina se sastoji od sljedećih administrativnih jedinica: općina, kantona, dva entiteta i jednog distrikta. Što se tiče lingvistike, Republika srpska je entitet, znači administrativna jedinica, a pravopis je regulisao kako se pišu višečlani nazivi administrativnih jedinica. Dakle, malim početnim slovom – srpska.

Čak ni to što se u Ustavu BiH obje riječi manjeg entiteta pišu velikim početnim slovom, ne obavezuje pravopis da to tako i normira. Pravopis je stvar konvencije, dogovora, a nije ustavna materija. Da Ustav ima obavezujuću snagu naspram pravopisa, zakonom bi se predvidjele kazne za pogrešno pisanje velikog, odnosno malog slova.Takve kazne nema nigdje. Za greške u pravopisu nadležni su učitelji, nastavnici, profesori i lektori, a ne pravnici i sudije.

Korisnike/govornike bosanskog jezika obavezuje pravopis bosanskog jezika u kojem se, opet ponavljamo, u višečlanim nazivima upravnih i administrativnih jedinica samo prva riječ piše velikim početnim slovom, a ostale riječi pišu se malim slovom, osim ako nije riječ o vlastitoj imenici. Njih obavezuje i to što je u Ustavu navedeno da je Republika srpska entitet. Da piše da je grad, onda bi se obje riječi pisale velikim slovom.

Ako se do sada pridjev srpska i pisao sa velikim početnim slovom S, vrijeme je da se ta greška ispravi. Ne smijemo manjem entitetu svojim načinom pisanja naziva davati svojstvo države”, napisao je profesor Sinanović.