Za porodičnu penziju potrebne tri godine braka ili zajedničko dijete

Budući da je u Federaciji Bosne i Hercegovine povećan broj fiktivnih brakova zbog ostvarenja prava na porodičnu penziju nakon smrti supružnika, što predstavlja velik problem, novi Zakon o PIO propisuje koliki je minimalan broj godina braka koje supružnici moraju provesti zajedno kako bi po smrti jednoga ono drugo naslijedilo penziju.

– Ako korisnik starosne ili invalidske penzije zaključi brak s navršenih 65 godina života, pravo na porodičnu penziju osigurava se bračnom supružniku pod uslovom da je brak trajao najmanje tri godine – stoji u novom Zakonu o PIO koji bi, ako prođe Parlament, na snagu trebao stupiti početkom iduće godine, piše Večernji list.

U zakonu stoji i kako supružnik može ostvariti pravo na penziju i ako je u braku kraće od tri godine, ali imaju zajedničko dijete. Inače, pravo na porodičnu penziju imaju članovi porodice umrloga osiguranika koji je na dan smrti ispunjavao uslove za starosnu ili invalidsku penziju i članovi porodice umrloga korisnika starosne ili invalidske penzije.

Članovima porodice umrloga osiguranika, odnosno korisnika penzije, smatraju se bračni supružnik (udovica odnosno udovac), rastavljeni bračni partner ako mu je pravomoćnom presudom suda dosuđeno pravo na izdržavanje, dijete (rođeno u braku ili izvan braka te posvojeno dijete), pastorak ako ga je umrli osiguranik, odnosno korisnik penzije, uzdržavao te dijete – unuče bez oba roditelja ako ga je umrli osiguranik, odnosno korisnik penzije, uzdržavao.

Ako su ispunili gore navedene uvjete, koji dokazuju da supružnici nisu bili u fiktivnim brakovima, udovica ima pravo na porodičnu penziju ako je na dan smrti supruga navršila 50 godina života, ako je na dan smrti supruga bila potpuno nesposobna za privređivanje, odnosno ako je takva nesposobnost nastala u roku jedne godine od dana smrti supruga ili ako je poslije smrti supruga ostalo jedno ili više djece koja imaju pravo na porodičnu penziju, a ona obavlja roditeljske dužnosti prema toj djeci.

Udovica ima pravo na porodičnu penziju i kad je dijete osiguranika, odnosno korisnika mirovine, rođeno 300 dana nakon njegove smrti. Udovac ima pravo na porodičnu penziju ako je na dan smrti supruge navršio 60 godina života, ako je na dan smrti supruge bio potpuno nesposoban za privređivanje, odnosno ako je takva nesposobnost nastala u roku jedne godine od dana smrti supruge, ako je poslije smrti supruge ostalo jedno ili više djece koja imaju pravo na porodičnu penziju, a on obavlja roditeljske dužnosti prema toj djeci.

Inače, zakon je krajem oktobra usvojen u Vladi FBiH te je predstavljen jednim od najmodernijih zakona o PIO u regiji. Iz Vlade FBiH izrazili su nadu kako će biti prihvaćen i u Parlamentu te da će početkom iduće godine stupiti na snagu.