Raskrinkavanje
Ko kreira “mreže lažnih vijesti” u BiH i regionu?
Listom dominiraju Milorad Dodik i Bakir Izetbegović, ali na različite načine
U EU Info centru u Sarajevu jučer je predstavljeno istraživanje “Dezinformacije u online sferi: Slučaj BiH” koje je provelo UG “Zašto ne”.
Istraživanje je zasnovano na analizi medijskih sadržaja koji su tokom perioda od jedne godine ocijenjene na platformi “Raskrinkavanje”.
Ocijenivši skoro 2.500 medijskih priloga u periodu od novembra 2017. do novembra 2018. došli su do sljedećih podataka: oko 62% dezinformacija odnosilo se na političke teme, a najčešće se radilo o klasičnim dezinformacijama, dok je klikbejt drugi oblik manipulcije.
Pored anonimnih medija koji su standardni u ovim oblicima manipulisanja, ističu se dva javna medija, oba iz Republike Srpske – javni RTV servis RTRS te javna novinska agencija SRNA.
Polovina medija (237) iz ovog uzorka nalazi se u Bosni i Hercegovini, dok za 140 anonimnih portala koji su ocijenjeni na “Raskrinkavanju” nije moguće utvrditi tačnu lokaciju.
Sa druge strane, čak 100 medija koji su u jednogodišnjem periodu objavljivali dezinformacije u vezi sa BiH – ili dezinformacije koje su imale značajnu “publiku” u BiH – nalazi se u zemljama regiona, od čega ih je najviše u Srbiji. “Svih top 10” u ovom segmentu nalaze se upravo u toj zemlji.
Zanimljivo je i istraživanje o glavnim “akterima” odnosno “metama” dezinformacija.
Ovom listom dominiraju Milorad Dodik i Bakir Izetbegović, međutim, zanimljivo je da Dodik najviše puta “profitirao” od lažnih vijesti, dok je Izetbegović najviše bio njihova “meta”, te je lažno prikazivan u lošem kontekstu.
Interesantno da je jedina osoba na listi “top 10” koja nije političar Davor Dragičević, otac ubijenog mladića Davida Dragičevića. On je u čak 81 slučaju lažnim vijestima “ocrnjen”.
Cijeli izvještaj “Dezinformacije u online sferi: Slučaj BiH” dostupan je na ovom linku.
Baza podataka svih lažnih vijesti nalazi se na sljedećem linku.