podrška tokom poroda
Iskustva iz Opće bolnice: Umjesto porodilji, pomoć smo morali pružati pratnji
Prema podacima koje je prikupilo Udruženje “Baby Steps” u 2022. godini, od 702 anketirane žene iz 30 gradova širom BiH samo je sedam posto imalo pratnju
Istraživanja pokazuju da je podrška bliske osobe ženama tokom poroda veoma važna. Međutim, u našoj zemlji i dalje su rijetki slučajevi da partner porodilje ili neko drugi po njenom izboru prisustvuje ovom činu. Uglavnom, radi se o kratkotrajnoj podršci u posljednjoj fazi porođaja. Zato je federalna zastupnica Marijana Hrvić – Šikuljak uputila inicijativu da se prisustvo pratnje omogući tokom cijelog poroda, uključujući i carski rez, a povratnu informaciju, odnosno mišljenje, dostavilo je nekoliko zdravstvenih ustanova.
Iz Opće bolnice “Prim.dr Abdulah Nakaš” u Sarajevu odgovoreno je da su još od 2001. godine u porodici “Baby Friendly Hospital” (bolnice prijatelji beba) te da se već dvije decenije prakticira prisustvovanje partnera u drugom porođajnom dobu. Naravno, uz ispunjavanje određenih medicinskih protokola i higijensko-epidemioloških smjernica.
Nedostaju prostorni kapaciteti
-Prisustvo osobe za koju porodilja odluči da bude pratnja, a uglavnom je to partner, ne osporava se u drugom porođajnom dobu niti jednoj pacijentici koja to želi. Do sada prisustvo pratnje tokom cijelog porođaja nije bilo praksa jer Odjeljenje za ginekologiju i akušerstvo nema prostorne uslove koji bi to omogućili, odnosno u isto vrijeme potrebno je ispoštovati privatnost drugih pacijentica – navode iz Opće bolnice, te dodaju da mnoge porodilje jednostavno ne žele pratnju.
U odgovoru koji je potpisao direktor ove javne ustanove Ismet Gavrankapetanović navode se još neke zanimljive činjenice, pa tako saznajemo da su se dešavale i neželjene situacije kada je bilo potrebno pružati medicinsku pomoć osobama u pratnji. Zato naglašava da osoba koja prisustvuje porodu mora biti psihofizički spremna za to, te da bi se trebao omogućiti neki vid edukacije za one koji iskažu želju da budu podrška.
Klinički centar Univerziteta u Sarajevu do sada nije dao svoje mišljenje o inicijativi niti ponudio pojašnjenje o pravima svojih pacijentica. Iz UKC-a Tuzla odgovoreno je da godinama imaju otvorenu rađaonu gdje pratnja može prisustvovati završetku porođaja.
– Pratnja podrazumijeva jednu osobu na zahtjev i po želji pacijentice. To može biti suprug, majka, sestra… Cilj porođaja u otvorenoj rađaoni je što ugodniji osjećaj pacijentice uz maksimalnu prihofizičku relaksaciju u čemu joj pomaže prisustvo bliske osobe koja je prethodno upoznata o uslovima boravka uz pacijenticu – kažu u UKC Tuzla.
Ova mogućnost postoji i u Općoj bolnici “Dr Mustafa Beganović” u Gračanici, Županijskoj bolnici “Dr fra Mihovil Sučić” u Livnu, Kantonalnoj bolnici u Goraždu, te vjerovatno i nekim drugim ustanovama koje nisu dostavile odgovor.
Prisustvo carskom rezu u privatnim ustanovama
Prema istraživanju koje je provelo Udruženje “Baby Steps” u 2022. godini, od 702 anketirane žene iz 30 gradova širom BiH samo je sedam posto imalo pratnju. Njih 43 su imale pratnju tokom prirodnog poroda, dok su samo četiri imale pratnju tokom carskog reza. Svi navedeni porodi carskim rezom sa prisutnom pratnjom su obavljeni u privatnim porodilištima u Tuzli i Banja Luci, a niti jedan u javnoj ustanovi.
Naša država je dobijanjem statusa kandidata za članstvo u EU preuzela obavezu da uskladi norme, standarde i zakonodavstvo sa evropskim u svim društvenim oblastima, pa tako i u oblasti zdravstvene zaštite stanovništva. Evropska komisija je u Izvještaju za BiH za 2022. godinu navela da “Bosna i Hercegovina mora poboljšati uslove u bolnicama i porodilištima i zabraniti akušersko nasilje u skladu sa svojim obavezama prema Istanbulskoj konvenciji”.