PREMA PRVOSTEPENOJ PRESUDI
Firma porodice Stanić ima odgovornost za smrt radnika Valentina Vujice
Smrt Valentina Vujice je neistražena i otvara neke sumnje u razloge stradanja, no Tužilaštvo SBK je “rutinski” zaključilo slučaj, izbjegavši utvrđivanje eventualne odgovornosti firme iza koje stoji član finansijski i politički moćne porodice Stanić iz Kreševa
Općinski sud u Kiseljaku prvostepeno je presudio da firma BFS Kreševo mora isplatiti 27.000 maraka nematerijalne štete za duševne boli majci i polubratu preminulog Valentina Vujice. Valentin Vujica je smrtno stradao u proizvodnom pogonu firme Stamal 21. decembra 2017 godine. Prema navodima uprave firme Valentin je samoinicijativno ušao u tzv. usipni koš kako bi otklonio kvar na spirali vratila mašine, da bi se potom ista pokrenula što je uzrokovalo smrtne povrede, piše Žurnal.
Za upravu firme tu bi bio kraj priče, kao i za Hasana Hrnjića, inspektora Ministarstva privrede SBK, koji je zaključio kako su ispoštovani propisi o zaštiti na radu te da je uzrok pogibije neopreznost Valentina Vujice.
“Za mene kao inspektora zaštite na radu je bitno da je mašina posjedovala upotrebnu dozvolu izdatu od strane ovlaštene organizacije,” počeo je svoje svjedočenje Hrnjić na ročištu krajem marta 2021. godine.
Na pitanje da li se sjeća kada je istekla upotrebna dozvola mašine (inače izdatoj 2015 g.) odgovorio je da je to bilo baš na dan smrti Vujice!? No, nakon upozorenja suda da mora govoriti istinu te da ima priliku da se još jednom izjasni, Hrnjić mijenja iskaz.
“Nisu imali upotrebnu dozvolu,” rekao je nakon upozorenja.
Ono što nije rečeno jeste i da je mašina prvobitno bila namijenjena za sitnjenje i mljevenje kamena, da bi potom improvizovanim prepravkama, navarivanjem noževa, služila kao sušara za drvo i pilotu.
“Tužilaštvo je prvenstveno bilo dužno da provede vještačenje, da se utvrdi da li je mašina na kojoj su zadobijene povrede u stvari ona ista mašina za koju je izdata upotrebna dozvola, za koju su radnici prošli obuku, da li su na istoj naknadno vršene tehničke izmjene vezane za proizvodni proces, da li je nakon takvih izmjena atestirana i izdato odobrenje za rad,” naveo je u zahtjevu za nadzor rada Kantonalnog tužilaštva SBK kojeg je Federalnom tužilaštvu u ime Valentinove porodice uputio advokat Almin Dautbegović.
Za tužilaštvo nije bilo ništa sporno u smrti Valentina Vujice. Tužilac koji je odbio provođenje istrage odnosno traženje bilo čije krivične odgovornosti bio je Šemsudin Fuško, koji će potom biti imenovan za glavnog tužioca Tužilaštva Srednjobosanskog kantona.
“Ima tu mnogo nedorečenih i neistraženih detalja, trebalo je pritisnuti neke svjedoke, no neki su radili “na crno” ili su naprasno napustili firmu”, reći će u razgovoru za Žurnal jedan policijski službenik uz uslov anonimnosti.
Valentinova majka Mira Tuka godinama već pokušava ukazati na niz spornih momenata koji po njoj otvaraju sumnju ne samo u nemar nadležnih u firmi, nego i u nesretan slučaj. Navodi da je njen sin u prethodnom vremenu imao ozbiljnih prijetnji od strane pojedinih osoba sa područja Kiseljaka.
“Prvo to nije bilo njegovo radno mjesto ni posao da ulazi u košaru, radio je na nadzoru. Zašto je tu bio sam pored desetine drugih radnika, bravara, električara koji su trebali otklanjati kvar? Zašto je on navodno ostao raditi prekovremeno, a mene je dva puta zvao prije kraja radnog vremena najavljujući dolazak na ručak? Zašto nisu izvršena određena vještačenja, zašto nemam prava na obdukcioni nalaz, zašto nisu saslušane pojedine osobe, a meni su putem pojedinih ljudi došla saznanja da se nije odigralo onako kako tužilaštvo zaključuje”, samo su neki od detalja koje je za Žurnal opširno predočila Valentinova majka Mira Tuka.
Nakon tužbe protiv BFS-a i donesene navedene prvostepene presude za namirenje nematerijalne štete, Valentinov polubrat Damir Bilić podnio je Tužilaštvu SBK krivičnu prijavu protiv službenih i odgovornih osoba u pravnom licu STAMAL d.o.o. Kreševo i pravnom licu BFS d.o.o. Sarajevo.
Treba naglasiti da na ovu presudu postoji pravo žalbe. Firma Stamal osnivača Sanele Kozadre je zvanično ugašena, i godinama u njeno ime nastupa firma BFS. Prema sudskom registru osnivač “BFS Kreševo” je “BFS GmbH” sa sjedištem u Minhenu, Njemačka, a kao direktori su bili navedeni Goran Stanić i Sanela Kozadra. No, prema dostupnim podacima tamošnjeg registra ova je firma avgusta prošle godine likvidirana!?
Direktor BFS-a Kreševo je isto tako Sanela Kozadra koju pronalazimo i kao direktora firmi “MIS” te “AIR-SGI” osnivača Gorana Stanića, dok je u “K.F.K.-PLIn” Kreševo prokurist, a direktor je Goran Stanić. Stanić je većinski vlasnik i firme Barit Kreševo. Stanićeve firme mijenjaju nazive (SA Dagitim je bio Stanić Invest, upravo onaj koji je “poharao” Feroelektra), a prethodne bivaju likvidirane.
Nije ovo jedini slučaj da pojedini pogoni BFS-a rade bez potrebnih dozvola, o čemu je Žurnal već pisao. Upravo na primjeru Fereoelektra i odluke Ustavnog suda BiH u korist Stanića, treba biti oprezan sa optimizmom da pravde u konačnici ima.
Nije slučajno lider HDZ-a Dragan Čović (i ne samo on) učestalo “rado viđen gost” Stanića u Kreševu. Kreševo je sredina odakle djeluju bivši federalni ministar pravde Feliks Vidović te njegov brat Radoje, predsjednik HDZ-a SBK i zastupnik u Saboru Republike Hrvatske. Svima njima Stanići su, finansijske potpore radi, važniji od istine o smrti “nekog tamo radnika”…