“Dan RS” bez Dodika: Članovi organizacionog odbora se takmiče ko će prije na “crnu listu”

Milorad Dodik ove godine ne prisustvuje proslavi 9. januara, “dana Republike Srpske”, koga je Ustavni sud BiH u dva navrata proglasio neustavnim.

Osim što lično neće nazočiti događajima u okviru trodnevne proslave Dana RS, zbog zdravstvenih razloga, ove godine obilježavanje 9. januara je i formalno je izmješteno iz Dodikovog kabineta i dato u nadležnost Narodnoj skupštini RS.

Brojniji Odbor za podjelu odgovornosti

Nema sumnje, na taj način Dodik, koji se nalazi pod dvostrukim američkim sankcijama, te protiv koga se vodi proces pred Sudom BiH zbog neizvršavanje odluka visokog predstavnika, pokušava umanjiti ličnu odgovornost za organizovanje obilježavanja neustavnog 9. januara i svaliti je na Organizacioni odbor, iza kojeg stoji entitetski parlament, a ne njegov Kabinet. Odbor, koji broji čak 29 članova, piše Žurnal.

Dodik jeste imenovan za predsjednika tog Odbora, zajedno sa ostalim najvišim zvaničnicima RS, mahom “crnolistašima”, od Nenada Stevandića, preko Željke Cvijanović, do ministara Alena Šeranića i Miloša Bukejlovića, ali u Odboru ima i onih koji nisu na “crnoj listi”, poput ministra unutrašnjih poslova Sinišu Karana, ministra rada i boračko-invalidske zaštite Danijela Egića i ministarke finansija Zore Vidović. U Organizacionom odboru su i direktor Policije RS Siniša Kostrešević, kao i predsjednik Ustavnog suda RS Džerard Selman, koji godinama slovi kao osoba veoma bliska Miloradu Dodiku.

I ove godine su u Organizacionom odboru predsjedavajuća Vijeća naroda RS Srebrenka Golić i Jelena Pajić Baštinac, generalni sekretar predsjednika RS, kojima su SAD prošle godine uvele sankcije jer su “organizacijom obilježavanja neustavnog dana 9. januara 2004. pomogli Dodikova nastojanja da podriva Dejtonski mirovni sporazum i ovlašćenja Ustavnog suda BiH, kao i visokog predstavnika”.

U nikad veći Organizacioni odbor uvršteni su i potpredsjednik Narodne skupštine Petko Rankić iz Socijalističke partije, narodni poslanici Mirna Savić Banjac (PDP), Pero Đurić (SDS) i kao i i Bobana Ćibić (NPS), te generalni sekretar NSRS Boran Bosančić (DEMOS), šef Kabineta predsjednika RS Danijel Dragičević i predsjednik Akademije nauka i umjetnosti RS i nekadašji entitetski predsjednik Rajko Kuzmanović.

Među članovima Odbora su, između ostalih, i predsjednik Saveza opština i gradova Republike Srpske Ljubiša Ćosić, direktorica RTRS-a Dijana Milanković, državni ministar finansija i trezora Srđan Amidžić, ministar spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH Staša Košarac, nedavno uvršten na američku “crnu listu”, rektor banjalučkog Univerziteta Radoslav Gajanin, dekan Akademije umjetnosti Univerziteta u Banjaluci Dragana Purković Macan i direktorica Narodnog pozorišta Republike Srpske Dijana Grbić.

Formalni tender

Mada je je NSRS zadužila Vladu RS da sredstva za organizaciju proslave Dana RS obezijedi iz entitetskog budžeta, sva sredstva za ovu namjenu izdvojena su iz Dodikovog budžeta. Što ne čudi, jer je budžet RS hronično u deficitu, dok Dodikov budžet za ovu godinu iznosi ogromnih 77,5 miliona KM.

Zanimljivo je da je Dodikov Kabinet tender za usluge organizovanja proslave 9. januara raspisao tek u poslednjoj sednici decembra, a da je “pobjednik” na tenderu bio poznat 4. januara, što znači da je imao svega četiri dana da organizuje svečanu akademiju, svečani prijem, defile, dronove, promotivni materijal i sve ostale aktivnosti koje su planirane za trodnevnu proslavu praznika, koga uopšte nema u Zakonu o praznicima RS, nakon što ga je Ustavnu sud BiH proglasio neustavnim.

Generalni sekretar predsjednika RS Jelena Pajić Baštinac je 4. januara potpisala odluku, prema kojoj je organizovanje proslave Dana RS dodijeljeno “grupi ponuđača”, u kojoj su Službeni glasnik RS i Narodne pozorište RS. Za taj posao izdvojeno je 555.000 KM bez PDV.

Nema sumnje, nakon što je velika Britanija marketinškoj agenciji “Mania” uvela sankcije, jer je prošle godine organizovala obilježavanje 9. januara, ovog puta je bilo teško pronaći neku privatnu marketinšku agenciju koja bi rizikovala da se upusti u posao kreiranja proslave neustavnog praznika i tako potencijalno izloži udaru američkih i/ili britanskih sankcija.

Zbog toga je tender za organizovanje proslave 9. januara samo formalno raspisan, jer su se “pobjednici” znali ranije. Radi se o dvije entitetske institucije, Službenom glasniku, na čijem čelu je Miloš Lukić, kome se, zajedno sa Dodikom, u Sudu BiH sudi za neizvršavanje odluka visokog predstavnika, te Narodnom pozorištu RS, čija je direktorica Dijana Grbić, svjesno (prepostavljamo i dobrovoljno) stavljena u poziciju da eventualno bude uvrštena na listu “crnolistaša”.

Vatromet na groblju?

Najavljeno je da će ove godine na svečanosti premijerno biti izvedena i pjesma banjalučkog kompozitora i pjevača Miroslava Janjanina, pod nazivom “Časna i ponosna-zastave naše dušmane plaše”. Janjanin je pašanac predsjednika NSRS i lidera Ujedinjene Srpske Nenada Stevandića i vlasnik firme “World media”, koja je u prethodnim godinama dobijala unosne poslove od raznih institucija i ustanova u RS.

Zanimljivo je da na “vizualima”, koji su povodom prolave Dana RS objavljeni na društvenim mrežama, nema datuma – 9. januara, čime očigledno entitetska vlast nastoji napraviti otklon od inkriminisanog datuma.

Dan RS se ove godine obilježava tri dana i to pod sloganom “Za vječnost rođena”. U sklopu proslave je i polaganje vijenaca na vojničkom groblju “Mali Zejtinlik” na Sokocu 8. januara, uz, kako je prvobitno bilo najavljeno razvijanje zastave RS duge 200 metara na ulici ispred groblja, vatromet i paljenje baklji, što je izazvalo zgroženost javnosti, posebno članova porodica onih koji su pokopani u tom groblju.

“Na groblju se pale svijeće, a ne baklje”, “Vatromet je za slavlje, a ne za tugovanje”, bili su neki od komentara, koje je SNSD-ov načelnik Sokoca Strahinja Bašević na Facebook-u nazvao špekulacijama i “pokušajem rušenja dostojanstvenog obilježavanja Dana RS”. U toj svojoj objavi na Facebook-u, bitno dugačijoj u odnosu na prvu, u kojoj je najavio bakljadu i vatromet na groblju, izbacio je paljenje baklji, dok je vatromet sa groblja premjestio za večernje časove na platou opštine.

Povodom organizovanja obilježavanja 9. januara oglasila se i ambasada Sjedinjenih Američkih Država u BiH, podsjetivši na neustavnost ove manifestacije.

“Prema članu III(3) Dejtonskog ustava, svi entiteti su dužni u potpunosti poštovati odluke institucija Bosne i Hercegovine, uključujući obavezujuće i konačne presude Ustavnog suda. Nepoštivanje ovih odluka predstavlja krivično djelo prema Krivičnom zakonu BiH. Sjedinjene Američke Države očekuju da će organi za provođenje zakona i pravosuđe poduzeti brze i odlučne mjere kako bi istražili sve prekršaje zakona u vezi s obilježavanjem Dana Republike Srpske 9. januara”, navode pored ostalog iz Ambasade SAD.

Visoki predstavnik Christian Schmidt podsjetio je da nepoštivanje odluka Ustavnog suda može predstavljati krivično djelo prema Krivičnom zakonu Bosne i Hercegovine.

“Na organima za provođenje zakona, Tužilaštvu BiH i policiji, je da poduzmu odgovarajuće zakonom propisane naredne korake, posebno u slučajevima koji se odnose na javne zvaničnike i državne službenike i njihovo učešće u pripremi ili organizaciji proslave 9. januara”, poručio je Schmidt.