Da li će izborna godina uticati na postupanje Parlamenta po revizorskim izvještajima?

Vrhovne revizorske institucije (VRI) započele su sa objavom revizorskih izvještaja u ovoj godini, radeći svoj posao prema planu.

Na redu je dalje postupanje revidiranih subjekata i nadležnih parlamenata. Neodložno i hitno djelovanje, jer smo u izbornoj godini kada istekom mandata svi procesi unutar parlamenata idu „na čekanje“, što, kada je u pitanju zaštita javnog interesa i javnog novca, ne bi trebalo da se desi. Javna sredstva su pare svih građana i izuzetno je bitno da se ona troše transparentno, odgovorno i efikasno, te da se njima raspolaže u najboljem interesu građana. Još važnije je da ukoliko dođe do odstupanja od navedenih principa uslijedi adekvatna reakcija nadležnih.

Institucije kod kojih revizori detektuju nepravilnosti, u obavezi su da izrade Akcione planove za otklanjanje uočenih nepravilnosti i iste dostave nadležnom uredu za reviziju u roku od 60 dana od dobijanja konačnog izvještaja. Ova obaveza je propisana Zakonom uz naveden precizan rok. Nakon završene revizije u 2021. godini, čak 32 institucije ovu obavezu nisu ispoštovale u roku. Iznenađuje da su na spisku i one institucije čija je primarna uloga upravo da osiguraju da se sve radi u skladu sa zakonom, kao što su određene pravosudne institucije, Sud BiH, Okružno javno tužilaštvo u Prijedoru, pa čak i zakonodavni organi kao što je Parlamentarna skupština BiH, kao i mnoga ministarstva u zemlji.

Dodatno, o potrebi za ozbiljnijim uključivanjem parlamenata govori i ozbiljnost identifikovanih propusta u revizorskim izvještajima o radu institucija, koji su zbog toga proslijeđeni i Tužilaštvima. Ured za reviziju institucija u Federaciji BiH krajem 2021. godine poslao je 15 Izvještaja o finansijskoj reviziji za 2020. godinu nadležnim organima za sprovođenje zakona pri čemu im je skrenuta pažnja na određene nalaze. Glavna služba za reviziju javnog sektora Republike Srpske tužilaštvima dostavlja sve negativne revizorske izvještaje. Takvih je tokom prošle godine bilo tri, za Grad Prijedor, opštinu Kozarska Dubica i JPŠ “Šume Republike Srpske“.

Ured za reviziju institucija u FBiH, objavio je početkom juna prvi paket od 19 izvještaja finansijskih revizija korisnika Budžeta FBiH, odnosno najviše zakonodavne i izvršne vlasti Federacije, od čega njih 14 nisu dobili oba pozitivna mišljenja, te bi sa njima nadležna Parlamentarna Komisija trebala da organizuje saslušanja i preduzme naredne korake ka Parlamentu.

S obzirom da je ovo izborna godina, dosadašnja dinamika rada Komisije, kada je prošlo 8 mjeseci od održanih saslušanja do proslijeđivanja izvještaja i zaključaka Parlamentu, nije zadovoljavajuća i ne prati rad Ureda za reviziju, te može dovesti do potpunog obesmišljavanja navedenih izvještaja ukoliko odmah ne pristupi objavljenim izvještajima i čim prije organizuje saslušanja, a po njihovom okončanju zaključke proslijedi Parlamentu.
Glavna služba za reviziju javnog sektora Republike Srpske objavila je u ovoj godini 43 revizorska izvještaja, od čega su za 23 institucije data oba pozitivna mišljenja.

Od 20 izvještaja finansijske revizije koji su dobili mišljenje s rezervom, za njih 7 su data oba mišljenja s rezervom.

Odbor za reviziju pri Narodnoj skupštini Republike Srpske (NSRS), treba čim prije da organizuje sjednice tim povodom i omogući dalje uključivanje NSRS, te prekine lošu praksu neodržavanja sjednica Odbora, kako bi se sustigli zaostaci do isteka mandata ovog saziva.

Centri civilnih incijativa ističu potrebu da se mehanizam javnog nadzora, u vidu djelovanja svih parlamenata učini funkcionalnim. Da isti isprate dinamiku objave revizorskih izvještaja, prilagode svoju dinamiku rada činjenici da je izborna godina, te prate realizacije ispunjenja revizorskih preporuka, vršeći periodični javni nadzor nad njima, uz pravovremeno reagovanje na uočena odstupanja od Akcionih planova.