Birači odabrali SNSD: Fotelje zagarantovane i nakon afera

Kandidatura Brdara za načelnika Kozarske Dubice, ustalasala je odnos stranke Darka Banjca sa SNSD-om
SNSD je ubjedljivo pobijedio u trci za (grado)načelniče mandate i lokalne parlamente u Gradišci, Kozarskoj Dubici i Čelincu, kao i dvije opštine u Federaciji BiH, Glamoču i Drvaru, koje su bile predmet naše analize, piše Gerila.info.

Najveća partija u Republici Srpskoj tako je zadržala trenutne pozicije u pomenutim mjestima, u kojima ne bi trebala imati problem ni sa formiranjem skupštinskih većina.

Adžić i SNSD ubjedljivi u Gradišci

Stanovnici Gradiške izašli su na birališta 6. oktobra u približno istom broju kao i prije četiri godine, a gotovo identično su i glasali, iako je izborna trka za prvog čovjeka pomenutog grada bila nešto zanimljivija zbog postojanja tri kandidata.

Zoran Adžić osvojio je treći mandat a njegov SNSD “odbranio” uvjerljiv broj odbornika – 11, koliko su osvojili i 2020. godine.

Novi-stari gradonačelnik Gradiške osvojio je 11.854 ili 51,38 odsto glasova, dok je njegov doskorašnji partijski kolega Željko Sladojević kao nezavisni kandidat dobio povjerenje 6.615 ili 28,67 odsto birača. Radislav Dončić, poslanik u Narodnoj skupštini Republike Srpske, kao kandidat opozicionog Narodnog fronta završio je na trećem mjestu sa 4.600, odnosno 19,94 odsto glasova.

Imajući u vidu da je u referendumskoj atmosferi 2020. godine Adžić osvojio 14.687 ili 64,49 odsto glasova a kandidat SDS-a i PDP-a Mirko Samardžija 8.088 ili 35,51 odsto glasova, jasno je da je Sladojević “otkinuo” dio glasova i od vlasti i od opozicije.

Kada je u pitanju borba za lokalni parlament, pored 11 SNSD-ovih odbornika, samo je još NPS Darka Banjca osvojio tri, dok su ostale parlamentarne stranke morale da se zadovolje sa jednim ili dva.

Opozicione stranke sa republičkog nivoa su sa pet mandata (tri SDS-a i dva PDP-a) iz 2020. godine “pale” na četiri, po dva SDS-a i Narodnog fronra. PDP i i lista Nebojše Vukanovića Za Pravdu i red osvojile su svega 340, odnosno 434 glasa.

SNSD-ovi koalicioni partneri su takođe zadržali isti broj mandata, 13, uz nekoliko promjena snaga unutar tog bloka. Pomenuti NPS, koji nije postojao na prethodnim lokalnim izborima osvojio je tri mandata, dok je Ujedinjena Srpska pala sa pet na dva mandata. DEMOS i DNS su osvojili po dva, izgubivši jedan u odnosu na 2020. godinu, SPS je zadržao dva, a SP povećao sa jednog na dva mandata.

Mandat koji pripada odborniku nacionalnih manjina ponovo je pripao Stanislavu Kozminčuku. Jedina značajnija promjena jesu dva mandata SDP-a, koji prije četiri godine nije ni učestvovao u borbi za ulazak u parlament Gradiške.

Adžić je nedavno saopštio da je koalicija okupljena oko SNSD-a ponovo osvojila ubjedljiv broj mandata te da će prva redovna sjednica, na kojoj će biti formirana nova-stara skupštinska većina, biti održana isti dan kada Centralna izborna komisija BiH dodijeli sertifikate novoizabranim odbornicima.

Nedavno završeni izbori pokazali su da stanovnici Gradiške nisu zamjerili rukovodstvu grada davanje sumnjivih poslova “prijateljskim” kompanijama, javnim nabavkama na kojima su pobjeđivali podobni, ali i poslovima za članove porodice najviših funkcionera grada.

Burno u Kozarskoj Dubici

Dok pojava trećeg kandidata u Gradišci nije donijela mnogo uzbuđenja niti dovodila u pitanju Adžićevu pobjedu, kandidatura NPS-ovog Dragan Brdara za načelnika Kozarske Dubice, ustalasala je odnos stranke Darka Banjca sa SNSD-om, koji je takođe imao kandidata, Igora Savkovića. Ispred opozicionog SDS-a kandidovan je Nikola Zlojutro.

Baš kao i u Gradišci, i rezultat izbora u Kozarskoj Dubici je pokazao da su opozicione stranke koje u Narodnoj skupštini RS čini kvartet SDS-PDP-NF-Za pravdu i red, potpuni autsajderi te da se istinska borba za glasače odvija unutar vladajućeg bloka.

Iako partneri na nivou Republike Srpske, NPS i SNSD u Kozarskoj Dubici, koja je i mjesto nastanka partije koju vodi Darko Banjac, vodili su oštru borbu za svaki glas, a isto su pokazali i sami rezultati glasanja.

SNSD je zadržao poziciju prvog čovjeka ove opštine, i pored turbulentnog mandata prethodnog načelnika Radenka Reljića, koji je u jednom momentu, zajedno sa nekoliko odbornika SNSD-a, i otkazao poslušnost partiji Milorada Dodika iz koje je privremeno bio i isključen a protiv njega pokrenuto više istraga zbog zloupotrebe službenog položaja. Da su stvari “popeglane” pokazali su nedavni izborima, na kojima je on bio nosilac odborničke liste SNSD-a.

Reljić je 2020. osvojio 6.005 ili 58,24 odsto glasova a kandidat SDS-a i PDP-a Pero Karan 4.306 ili 41,76 odsto. Četiri godine kasnije, SNSD-ov Igor Savković dobija povjerenje 4.892 ili 44,66 odsto birača, NPS-ov Dragan Brdar 4.635 ili 42,32 odsto glasova a SDS-ov Nikola Zlojutro 1.426 ili 13,02 odsto glasova.

Borba za lokalni parlament je pokazala da u Kozarskoj Dubici gotovo da postoje samo dvije stranke, jer su od 27 mandata, SNSD i NPS osvojili 21. SNSD će u narednom skupštinskom sazivu imati 11, a NPS jedan manje. Vodeća partija je tako povećala rezultat za dva odbornika, dok su Banjac, Brdar i ekipa dokazali da su sa sobom u NPS, koji nije postojao na prethodnim izborima, prevukli čitavo članstvo i simpatizere DNS-a, koji je 2020. osvojio osam, a na prethodnim izborima ostao bez ijednog mandata, isto kao i DEMOS, još jedna partija nastala cijepanjem DNS-a.

SDS i PDP, kao jedine opozicione stranke koje su se utkrivale za lokalni parlament, pale su sa šest mandata iz 2020. (po tri za obje stranke), na tri (dva SDS i jedan PDP). Mandat prije četiri godine osvojila je SDA, dok je isto učinila, kao dio koalicije “Zajedno” i na izborima 6. oktobra ove godine.
SP je zadržao dva mandata, dok je NDP, koji je u aktuelnom sazivu imao jednog predstavnika, ostao ispod cenzusa.

Još uvijek aktuelni načelnik Kozarske Dubice Radenko Reljić osvojio je najviše glasova od svih kandidata koji su učestvovali u trci za lokalni parlament, što govori u prilog tome da ni njemu sugrađani nisu zamjerili brojne afere ali i zvaničnu istragu koja se trenutno vodi protiv njega.

O sastavu skupštinske većine još uvijek se nije javno govorilo. Pružanje ruke između predstavnika SNSD-a i NPS-a omogućio bi široku podršku novoizabranom načelniku, dok bi eventualni sukob pomenutih partija označavao vrlo turbulentne četiri godine i skupštinsku većinu “na staklenim nogama”.

Gligorić i SNSD još ubjedljiviji u Čelincu

U Čelincu ubjedljivu pobjedu ponovo su odnijeli novi-stari načelnik Vlado Gligorić i njegov SNSD. Gligorić je osvojio 5.550 glasova ili 64,69 odsto glasova, 528 više nego 2020. godine. Njegov protivkandidat iz SDS-a Aleksandar Krejić dobio je povjerenje 3.030 birača, mnogo manje od rezultata koji je Željko Dubravac kao kandidat DNS-a ostvario prije četiri godine (4.161 glas).

SNSD će bez problema zadržati skupštinsku većinu jer su osvojili 11 mandata, dva više nego 2020. godine i dva manje od potrebnog natpolovičnog broja.

Opozicija sa republičkog nivoa zadržala je pet mandata. Narodni front i Za pravdu i red, koji nisu učestvovali 2020. osvojili su po jedan mandat dok je SDS osvojio dva, jedan manje nego prije četiri godine. PDP koji je 2020. dobio dva mandata ovoga puta moraće se zadovoljiti jednim.

Jedan mandat izgubio je i SP, koji će u novom skupštinskom sazivu imati dva predstavnika, isto koliko i US i DEMOS, koji su zadržali isti broj predstavnika. DNS je izgubio jednog predstavnika, pa će u novom sazivu imati dva. NDP koji je 2020. godine osvojio jedan mandat, ovoga puta nije ni učestvovao na izborima, dok je SPS, za razliku od izbora prije četiri godine, na nedavno završenim obezbijedio mjesto za jednog predstavnika u čelinačkom parlamentu.

Medijsko izvještavanje o koruptivnim radnjama lokalne vlasti i partijskom zapošljavanju nisu uticali na izbor građana.

SNSD zadržao Glamoč i Drvar

Kako u Republici Srpskoj, slična situacije je ostala i u Federaciji BiH u mjestima u kojima su Srbi većinsko stanovništvo. SNSD-ov Nebojša Radivojša ponovo je osvojio načelnički mandat u Glamoču a njegova partijska koleginica Dušica Runić u Drvaru.

Radivojša je osvojio 900 glasova (49,97 odsto), 42 više nego prije četiri godine. Ovoga puta su mu na crtu stala dva protivkandidata, Nikola Srdić (SNS FBiH) i Anto Milošević (HDZ BiH), dok je 2020. godine imao četiri oponenta.

Sa druge strane, Runićeva je i prije četiri godine i 6. oktobra ove, imala samo jednog protivkandidata, prvo Mladena Kukolja a potom i Petra Pećanca, oba iz SNS FBiH. Nova-stara načelnica prije četiri godine je osvojila 1.794 glasa (52,94 odsto), a ove godine 1.780 ili 62,46 odsto glasova.

Situacija u parlamentima ove dvije opštine takođe je ostala slična, te će skupštinske većine vjerovatno ponovo predvoditi odbornici SNSD-a.

SNSD je u obje opštine izgubio po jednog odbornika, u Glamoču će sada imati tri a u Drvaru sedam. HDZ je i u Glamoču i u Drvaru zadržao jednog predstavnika. SNS FBiH zadržao je dva predstavnika u Glamoču dok je u Drvaru pao sa četiri na dva. SP u Glamoču neće imati predstavnike dok će u Drvaru imati jednog.
Predstavnike u Glamoču imaće i SDA (dva mandata), HDZ 1990 (dva), DF (jedan), SDP (jedan), HNP (jedan), SNP FBiH (jedan), a mandat je osvojio i nezavisni kandidat Ivica Jurić.

U Drvaru, pored SNSD-a, HDZ-a, SP-a i SNS FBiH, mandate su osvojili i predstavnici SNP FBiH (pet) te HDZ 1990 (jedan). Pomenuti SNP osnovali su nekadašnji odbornici SNSD-a koji su napustili pomenutu stranku, a podržao ih je i lider Ujedinjene Srpske Nenad Stevandić.

Iako male, i ove opštine su pratile brojne afere. U Drvaru su utvrđene brojne finansijske nepravilnosti, rukovodstvo opštine je optuživano za “nestale milione iz Srbije” i aferu sa nelegalno uvezenim otpadom, dok su u Glamoču u prvom planu bile sumnjive javne nabavke. Međutim, glasači pomenuto nisu uzeli za zlo te su povjerenje ponovo ukazali starim predstavnicima.