Najveća misterija korone: Faktor koji presudi život ili smrt

Naučnici su na tragu da razriješe jednu od najvećih misterija koje prate koronavirus – zašto neki ljudi prođu samo s lakšim simptomima, dok se drugi bore za život.

Studije rađene na oboljelima od korone pokazale su da naš imuni sistem drugačije reaguje na ovu bolest nego inače.

Pokazalo se da imuni sistem nekih pacijenata reaguje sasvim neuobičajeno, pa kada određeni molekuli i ćelije ne mogu da se izbore sa virusom, telo uključuje sve odbrambene mehanizme koji su mu na raspolaganju. A ta nekontrolisana reakcija može da ošteti zdrava tkiva, piše The New York Times.

“Vidjeli smo neke sasvim čudne stvari u raznim stadijumima infekcije”, kaže Akiko Iwasaki, imunolog sa Univerziteta Yale i autor jedne od novijih studija.

Na druge uobičajene viruse, poput gripa, imunološki sistem reaguje tako što direktno nalazi uljeza i napada ga i tako kupuje vreme za pravu reakciju tela. Taj prvi odgovor zavisi od molekula koji se zovu citokini, a koji nastaju kao odgovor na virus.

Ovi mikroalarmi mjesto ustupaju antitelima i T-ćelijama kojima su cilj virus i ćelije koje je on napao.

Međutim, ova metoda kao da pada u vodu kod osoba oboljelih od kovida 19.

Naime, citokini u pojedinim slučajevima ne prestaju da, nakon prvog upozorenja, alarmiraju organizam, čak i kad antitela i T-ćelije preuzmu svoju ulogu.

To znači da početna reakcija, tj. upala zbog infekcije, ne prestaje čak i kad više nije potrebna.

“Normalno je da se upala javi kod virusne infekcije. Ali problem je kad ne možete da je suzbijete“, kaže Catherine Blish, virusolog sa Univerziteta Stanford.

Virus zbunjuje imuni sistem

I možda baš zbog takve neuobičajene reakcije kod nekih pacijenata bolest traje duže jer je virus u stanju da prevari naš imunološki odgovor.

Zbog tog alarma koji ne prestaje naše tijelo jače reaguje i ujedno napada sebe.

“To je enigma. Imate jak odgovor imunološkog sistema, a virus se ipak umnožava“, kaže Avery August, imunolog sa Univerziteta Cornell.

Stručnjaci navode i da je moguće da pacijenti s blažom slikom reaguju tako što se telo bori protiv virusa koji napada ćelije, a da je problem, izgleda, što se kod težih pacijenata telo ponaša kao da ga je napao parazit.

Imunološki sistem ne zna da pronađe pravi put do virusa i da ga neutrališe. A ta zbrka se prenosi i na B i T-ćelije koje treba da sarađuju i bore se protiv bolesti.

I mada je još rano reći, djeluje kao da koronavirus sprečava B i T-ćelije da sarađuju.

Zato stručnjaci sada pominju resetovanje imunosistema, odnosno, terapiju koja bi vratila balans u tijelu i iznova povezala B i T-ćelije.

Međutim, izazov za ljekare je da priguše tu neprimjerenu reakciju citokina na početku infekcije, a ne da sasvim uguše odgovor organizma na infekciju. Uz to, pravi trenutak je izuzetno važan.

Ako bi pacijent previše rano dobio lijek koji ublažava reakciju imunosistema, onda odgovor neće biti dovoljno snažan. A ako lijek dobije prekasno, onda će možda već pretrpeti veliku štetu.

Deksametazon dobra strategija

Do sada tretmani koji blokiraju citokine pojedinačno nisu pokazali značajne rezultate vjerovatno jer naučnici još nemaju dovoljno podataka.

S druge strane, steroidi poput deksametazona jesu moćno oružje jer mogu da suzbiju više citokina odjednom.

Deksametazon nije savršena terapija, kažu stručnjaci, i ima nedostatke, ali do sada se pokazao dobro kod teže oboljelih pacijenata.

“To djeluje kao dobra strategija dok ne saznamo više“, zaključila je doktorka Donna Farber, imunolog sa Univerziteta Colombia.