Misija Euklid o istraživanju tamnih misterija univerzuma

Evropski svemirski teleskop Euklid još uvijek se nalazi u sterilnoj sobi u Kanu, a za nekoliko mjeseci će krenuti u svemir kako bi pokušao da rasvjetli dvije velike misterije Univerzuma – tamnu materiju i tamnu energiju.

Ta dva elementa, teorijska i nevidljiva, čine 95 odsto univerzuma, ali se gotovo ništa ne zna o njihovoj tačnoj prirodi. Nedostatak znanja o tome šef misije Giuseppe Racca opisuje kao “kosmičku neprijatnost”. Vjeruje se da tamna materija objašnjava zašto se, između ostalog, galaksije ne raspršuju u rojeve zvijezda. Što se tiče tamne energije, njeno postojanje je neophodno da bi se objasnilo ubrzanje širenja univerzuma.

U pokušaju da skine veo sa tih misterija, misija Evropske svemirske agencije (ESA) će izraditi trodimenzionalnu mapu univerzuma, koja obuhvata dvije milijarde galaksija, ali je čovjeku vidljiva samo jedna trećina.

Treća dimenzija mape biće vrijeme. Euklid će zaroniti u daleku prošlost univerzuma, nastalog prije 13,8 milijardi godina.

Svemirski brod težine dvije tone, visok 4,7 metara i širok 3,5 metara, nedavno je, prvi put predstavljen novinarima, u čistoj, sterilnoj prostoriji grupe Thales Alenia Space, u Kanu.

Teleskop treba još da prođe nekoliko testova prije nego što stigne u Cape Canaveral, u američkoj saveznoj državi Floridi.

Njegovo lansiranje od 1. do 30. jula treba da obezbijedi kompanija SpaceX. Prvobitno planirani let ruske rakete Souz otkazan je zbog sankcija Rusiji zbog njene invazije na Ukrajinu.

Euklid će se nalaziti blizu svemirskog teleskopa James Webb, 1,5 miliona kilometara od Zemlje, garantujući mu trajnu izloženost suncu sa solarnim panelima. Njegove prve slike očekuju se u oktobru, ali će biti potrebno mnogo duže za bilo kakva otkrića, poslije analize brda podataka koje će dostaviti Euklid. Misija, vrijedna 1,5 milijardi eura, trebalo bi da traje do 2029. godine, a možda i više ukoliko se neočekivano sazna nešto više o univerzumu, rekao je Rača.