Jezero Balkana jedan od najljepših turističkih bisera u BiH

Iako su zvanični statistički podaci o broju posjeta i noćenja turista na području Općine Mrkonjić Grad skromni, tu općinu i njene prirodne ljepote godišnje, posebno tokom ljeta, posjećuju brojni gosti, izletnici na turističkim turama kroz Bosnu i Hercegovinu te Bosanci i Hercegovci iz dijaspore koji godišnje odmore provode u domovini i kod rodbine.

Prema podacima Agencije za privredni razvoj Općine Mrkonjić Grad godišnje zvanično tu općinu u prijavljenim turističkim kapacitetima posjeti oko hiljadu gostiju, koji ostvare oko 1,5 hiljadu noćenja.

Svakako najveći turistički biseri na području te općine, u kojoj postoje dobri prirodni uslovi za razvoj brdsko-planinskog i seoskog turizma, su planina Lisina i jezero Balkana u njenom podnožju.

Jezero Balkana, udaljeno četiri kilometara od centra općine, pored nekadašnjeg “Puta AVNOJ-a” (Jajce – Mrkonjić Grad – Bihać), najatraktivnije je izletište u tom kraju. Omeđeno je pašnjacima i gustim hrastovim i četinarskim šumama.

Balkanu čine dva ovalna vještačka jezera: Veliko i Malo, ukupne površine 56.000 m2. Izgrađena su 50-ih godina 20. vijeka.

Napajaju se iz planinskih potoka Cjepalo i Skakavac i iz sublakustrijskih (podvodnih), izvora ispod Velikog jezera. Jedina otoka je Crna Rijeka, koja teče u pravcu jug-sjever i nakon 17 km se ulijeva u Vrbas. Manji dio jezera uređen je kao kupalište, a veći je bogat pastrmkom.

U julu i augustu temperatura vode u Malom jezeru dostiže 20 stepeni, pa je tada pogodna za kupanje. Tokom zime se površina jezera često zaledi pa je moguće upražnjavanje i zimskih sportova. Veliko jezero je bogato raznim vrstama ribe: amur, linjak, pastrmka i dr.

Inače, ime Balkana nema veze sa imenom Balkan, budući da su prema predanju tu bila dva snažna i duboka izvora – bunara, puna ribe. Kako se riba na turskom kaže “baluk”, izvori su prozvani “Baluk-hana” (stanište riba). Tokom vremena ime je promijenjeno u “Balukana”, i na kraju je ostalo samo Balkana.

Osim brojnih putnika, izletnika tokom cijelog ljeta iz cijele iz BiH, koji svrate i posjećuju Balkanu, brojni su gosti koji dolaze u posjetu i odmor provode na Balkani iz svih zemlja regiona, posebno iz susjedne Srbije, a najviše iz Beograda i Novog Sada, od kojih mnogi i vode porijeklo sa tih prostora te odmor provode kod rodbine.