Istraživanje: U gornjem toku Neretve otkriveno preko 1300 vrsta

Rezultati istraživanja gornjeg toka rijeke Neretve koje je sprovedeno prošle godine tokom Sedmice nauke u Ulogu i aktivnosti koje su pokrenute u okviru inicijative za proglašenje zaštićenog staništa „Neretva“ predstavljene su tokom prethodna tri dana u Sarajevu, Gacku, Kalinoviku i Banjaluci.

U istraživanju koje je organizovao Centar za životnu sredinu u partnerstvu sa međunarodnim organizacijama Riverwatch i Euronatur u sklopu kampanje Sačuvajmo plavo srce Evrope je učestvovalo više od 50 naučnika iz BiH, regiona i Evrope, a rezultati pokazuju da je na ovom području do sada otkriveno preko 1300 vrsta. Od toga su 24 nove vrste za Bosnu i Hercegovinu i osam vrsta novih za nauku. Analizirani fizičko-hemijski parametri vode ukazuju na izuzetnu čistoću vode, te je svrstavaju u I kategoriju kvaliteta.

Ove rezultate su prezentovali dr Gabriel Singer i dr Špela Borko, koji su ujedno najavili i nastavak istraživanja.

„Tokom Sedmice nauke na Neretvi 2022. godine fokusirali smo se na istraživanje velikih razmjera i dobili smo značajne rezultate, koji pokazuju ogromno bogatstvo biodiverziteta. Ove godine želimo da uđemo dublje u specifične istraživačke misije. Biće još istraživanja biodiverziteta u dolini Neretve, posebno u šumama. Neretva seže u podzemne ekosisteme više od mnogih drugih rijeka. Kraški sliv podržava fascinantan hidrološki sistem, uključujući moćne izvore i pritoke koji nestaju s površine i postaju podzemne rijeke, a koje su ekološki slabo istražene“, objasnio je dr Singer.

Jelena Ivanić iz Centra za životnu sredinu je istakla da, uzimajući u obzir sve navedene činjenice i izuzetne prirodne vrijednosti, od Vlade Republike Srpske očekuje proglašenje zaštićenog staništa.

“Tako bi se omogućilo upravljanje ovim područjem na održiv i odgovoran način u skladu sa poštivanjem ovih vrijednosti. Istovremeno, razvojem novih aktivnosti baziranih na odgovornom korištenju zaštićenog područja stvarale bi se nove prilike za razvoj održivog turizma i lokalne zajednice, a Republika Srpska dobiće novo najveće zaštićeno područje koje će značajno doprinijeti povećanju procenta zaštićene teritorije. Trebamo biti sretni i ponosni što još uvijek imamo mogućnost da sačuvamo naše prirodno i kulturno nasleđe kao zahvalnost prethodnim i zalog za budućnost novih generacija”.

Inicijativa za proglašenje zaštićenog staništa „Neretva“, od mosta u Ulogu do samog izvorišta, dio je kampanje za zaštitu rijeka Jugoistočne Evrope. Kampanju je pokrenula organizacija The Nature Conservancy, jedna od vodećih svjetskih organizacija za zaštitu prirode, u saradnji s lokalnim partnerima u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj, Sjevernoj Makedoniji i Srbiji.

Đorđe Sladoje, zamjenik načelnika opštine Kalinovik je rekao da je rukovodstvo opštine Kalinovik zahvalno timu koji je uključen u realizaciju zaštite gornjeg toka rijeke.

„Zadovoljni smo provedenim aktivnostima u proteklih godinu dana, posebno Studijom zaštite koju je izradio Zavod za zaštitu kulturno istorijskog i prirodnog naslijeđa Republike Srpske koristeći, između ostalog, i podatke koji su prikupljeni na Sedmici nauke u Ulogu u junu mjesecu 2022. godine. Svjesni smo očuvanosti biodiverziteta u ovom dijelu toka rijeke Neretve, raznolikosti flore i faune, kvaliteta same vode i ponosni smo što će baš u Kalinoviku postojati najveće zaštićeno područje u Republici Srpskoj, a nakon proglašenja od strane Vlade Republike Srpske. Samim proglašenjem od strane Vlade stvoriće se mnogobrojni uslovi za naučno istraživački rad, ali i uslovi za razvoj turizma u ovom dijelu opštine na opšte zadovoljstvo“.

U Banjaluci je nakon prezentacije aktivnosti i rezultata istraživanja otvorena i izložba najznačajnijih biljnih i životinjskih vrsta sa Neretve umjetnice Vanje Lazić.