Sjećanja u kamenu: Izložba u ljetnom programu Zemaljskog muzeja BiH

U Zemaljskom muzeju u Sarajevu, od 1. augusta do 31. septembra, bit će postavljena izložba pod nazivom “Sjećanja u kamenu”. Izložba “Sjećanja u kamenu” je multimedijski i multidisciplinarni projekat koji okuplja međunarodni tim istraživača i umjetnika bosanskohercegovačkog porijekla, a koja je prvobitno realizirana 2017. godine u Ismaili Centru u Torontu pod pokroviteljstvom Fondacije Aga Khan.

Glavni tematski focus predstavljaju groblja iz Osmanskog perioda i pogrebna kultura koja se ogleda u arhitekturi, ikonografiji i epigrafici. Iako se smatraju prostorima smrti, kamena groblja su i prostori na kojima se ispisuju novi narativi života i međuljudskih odnosa u pluralističkoj BiH. Ono što je zapisano u kamenu urezano je i u sjećanju, a izložba “Sjećanja u kamenu” na najbolji mogući način pokazuje poseban aspekt raskoši i ljepote našeg bogatog historijskog naslijeđa.

Autori izložbe su istaknuti naučnici, historičari i umjetnici na čelu sa Amilom Buturović (York University, Toronto, Kanada), historičarkom culture i religije čiji istraživački rad obrađuje groblja iz ranog Osmanskog perioda, te analizira promjene u eshatološkom senzibilitetu i kulturi smrti nastalim prilikom osmanizacije i islamizacije na ovim prostorima.

Azra Akšamija )MIT, Cambridge, SAD) historičarka arhitekture i konceptualna umjetnica, na izložbi predstavlja interaktivni ćilim koji su nakon rata tkale žene izbjeglice, a koji svjedoči o kontinuitetu bh. kulture i kontinuitetu stradanja i gubitaka kroz transformaciju tradicionalnih motiva bosanskih ćilima u motive koji svjedoče iskustvo rata. Velibor Božović (Concordia University, Montreal, Kanada) je vizuelni umjetnik čiji su radovi u ovom projektu istovremeno dokumentarni i interpretativni putopis kroz bosanskohercegovačka groblja u njihovom naturalizovanom stanju. U svojim radovima, Velibor ispituje uticaj fotografije na sjećanje u prostoru gdje se isprepliću historijski, fiktivni i lični narativi. Adis Elias Fejzić (Brisbane, Australia) je međunarodno priznati vajar koji istražuje odnose koje stećci grade u kontekstu savremene bosanskohercegovačke i svjetske kulture. U ovoj izložbi njegovi reljefi skulpture zatvaraju historijski krug otiskivanja memorije u kamenu kao individualnog stvaralačkog čina, od onogdavnašnjeg, tradicionalnog, do sadašnjeg i sofisticiranog, artikulisanog jezikom savremene umjetnosti.

Izložba je rezultat saradnje između Bosanskohercegovačko-američke akademije umjetnosti i nauka (BHAAAS) i Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine.