“Krokodil” i ove godine otklanja letargiju i pripitomljava tamu

Deveto izdanje Festivala “Krokodil” (Književno Regionalno Okupljanje Koje Otklanja Dosadu I Letargiju) pod nazivom “Pripitomiti tamu” bit će održano od 16. do 18. juna u Beogradu.

O Festivalu koji je značajno obilježio regionalnu književnu festivalsku scenu za Fenu je govorila suosnivačica i glavna koordinatorica Udruženja i urednica Festivala Ana Grmuša – Pejović.

Govoreći o ovogodišnjem književnom okupljanju, Ana Grmuša – Pejović je kazala da Festival “Krokodil” i ove godine predstavlja savremenu regionalnu produkciju uz jednog gosta iz Norveške – Erlenda Lua.

Festival je podijeljen na debatni i večernji program. Na večernjem programu predstavit će se neki od najistaknutijih autora starije generacije poput Svetlane Slapšak, Ivana Ivanjija, Slobodana Šnajdera, kao i autorice poput Olje Savičević- Ivančević i Lamije Begagić, koje su prošle godine objavile izuzetno zapažene romane. Specijalni gosti bit će reditelji Lordan Zafranović i Srđan Karanović. Tu su i strip crtač Aleksandar Zograf, kao i Zoran Ferić, čiji je najnoviji roman nedavno objavljen u Srbiji, te drugi programi.

– Debatni program ima društveno-politički karakter, naravno kroz prizmu kulture i književnosti, pa ćemo se na njemu baviti pitanjima ženskih glasova u javnom prostoru, zatim folksdojčerskom i jevrejskom zajednicom kod nas, kao i Deklaracijom o zajedničkom jeziku. Poseban program biće posvećen Biljani Jovanović, spisateljici, aktivistkinji i feminstkinji koja je sredinom sedamdesetih, pojavivši se na književnoj sceni, uvela novo značenje termina “žensko pismo” – kazala je.

Nakon devet godina koliko postoje Udruženje “Krokodil” i istoimeni festival, kako smatra Ana Grmuša- Pejović, “Krokodil” danas stoji na četiri noge – od kojih je jedna festival, druga rezidencijalni program za pisce – Kuća za pisce, treća kontinuirani rad na promoviranju kulture čitanja kod najmlađe publike kroz projekt posvećen književnosti za djecu “Krokodokodil”, a četvrta noga jesu različiti društveno-politički projekti koji za cilj imaju mapiranje, diskutovanje i eventualnu promjenu nacionalističkih diskursa u književnosti i kulturi uopće.

Značenje riječi “Krokodil” je skraćenica za “Književno Regionalno Okupljanje Koje Otklanja Dosadu I Letargiju”, a uspjeh tog otklanjanja je kako smatra sagovornica zbog njegove razigrane strukture i širokog shvatanja pojma književnog stvaralaštva.

– Iz godine u godinu, čini mi se da uspijevamo da opstajemo kao poligon za informisanje o novim autorima i knjigama ne samo iz regiona, već i iz Evrope – istaknula je.

Govoreći o značaju regionalne saradnje, Ana Grmuša-Pejović smatra da su književnost i kultura, nažalost, u našim zemljama neodvojivi od politike, te da tu bitnu ulogu preuzima nezavisni sektor.

– Nezavisni sektor izuzetno je važan za održavanje saradnje i komunikacije, čak i kad političke prilike nisu baš povoljne. Nezavisni sektor u ovim zemljama upravo obavlja posao koji institucije neće, ne žele, ili ne mogu da ostvare. Povezivanje književnosti i kultura susjednih zemalja i dalje nam ostaje jedna od okosnica rada – kazala je.

Festival “Krokodil” književni je festival koji na jedinstven i originalan način predstavlja književnost regiona u njenom punom obimu – bez generacijskih, poetičkih, rodnih ili bilo kakvih drugih isključivosti. Svojim modernim i dinamičnim pristupom u predstavljanju pisaca, koje čini čitanje uz korištenje savremenih video i audiomedija, muzičko-scenskih performansa, kao i širokim izborom koji uključuje poeziju, prozu i dramski tekst, Festival  je od osnivanja 2009. godine postao jedan od najposećenijih književnih događaja u regionu.