Istoričar Čedomir Antić: Zna se tačno gdje je bila Stambol kapija

Stambol kapija prostirala se od Narodnog pozorišta, o čemu svjedoče planovi Beograda, fotografije i graviri, te nije čudo da su zidine nađene, kazao je za AA istoričar Čedomir Antić o arheološkom otkriću na Trgu Republike u Beogradu za koje se 99 odsto misli da su zidine ove kapije, javlja Anadolu Agency (AA).

Prema bilješkama istoričara, Stambol kapija, jedna od četiri kapije, nalazila se na prostoru između današnjeg Narodnog pozoriša i spomenika knezu Mihailu na Trgu Republike.

Naziv je dobila po tome što vodi ka Istanbulu, odnosno što se kroz nju ulazilo u Beograd, kao što se u Istanbul ulazilo kroz Beogradsku kapiju.

Prošle sedmice, tokom rekonstrukcije Trga Republike, građevinski radnici naišli su na ovo moguće arheološko otkriće i to 15 metara dalje od mesta za koje se smatra da se ova kapija nalazila.

Istoričar Čedomir Antić naveo je da se zna da se Stambol kapija prostirala od Narodnog pozorišta, pa zbog toga ne sumnja u to da su zidine ove kapije i pronađene.

“Ja to ne vidim kao otkriće. Znalo se gdje je bila Stambol kapija”, rekao je on.

Kako je objasnio, iznad Stambol kapije bila je podignuta “vrlo važna zgrada Narodnog pozorišta, u to vrijeme jedinog na Balkanu”, te je to mjesto važno za istoriju.

O tome gdje se tačno nalazila Stambol kapija, svjedoče i planovi, fotografije i gravire Beograda, dodao je.

“Beograd je bio veliki grad u vrijeme Osmanskog carstva… Stambol kapija, kao i ostale kapije, ima veliki značaj za istoriju, ali to ne znači da bi ona mogla da se obnavlja, jer bi to značilo da svi gradovi izgledaju kao Rim, a Rim je ipak jedinstven kao pojava… Prošlost treba čuvati, ali ne na silu, ne tako što bi sad bilo rušeno nešto što je kasnije bilo izgrađeno”, istakao je Antić.

On je rekao i da je Beograd na prostoru svog centra čitav spomenik, a Beogradska tvrđava na kojoj se nalazi Unutrašnja Stambol kapija je jedna od najvećih u Evropi koja je u potpunosti sačuvana.

Zavod za zaštitu spomenika kulture Beograda saopštio je prošle sedmice da je 99 posto siguran da su nađene zidine Stambol kapije.

Niko iz Zavoda nije bio u mogućnosti da da izjavu o ovome, ali su za AA pisanim putem naveli da je dosadašnjim arheološkim istraživanjima utvrđeno da su otkriveni ostaci kapije koja je izgrađena u periodu od 1717. do 1739. godine i porušena 1866. godine.

“Otkriveno je lijevo krilo kapije koja se prostire zapadno od Vasine ulice, u pravcu Spomenika knezu Mihailu. U narednom periodu biće nastavljeni arheološki istraživački radovi, a po njihovom završetku moći ćemo da kažemo preciznije o otkrivenim ostacima”, naveli su iz Zavoda.

Zamjenik gradonačelnika Beograda Goran Vesić ranije je izjavio da istraživanje terena nije u potpunosti završeno, ali da će ovaj lokalitet biti sačuvan.

“Grad Beograd se ponosi svojom istorijom i mi ćemo sačuvati ovaj lokalitet, da građani mogu da vide ove bedeme. Radiće se izmjena projekta rekonstrukcije. Uradićemo otkop. A, arheološki lokalitet biće pokriven staklom. Pored će se nalaziti informativna tabla”, najavio je Vesić.