Tekst od prije 40 godina: Šta to ljude goni da u saobraćaju na kocku stavljaju živote?

U arhivi Infobiroa, kojoj Fokus.ba ima pristup, pronašli smo tekst Šefke Hodžića iz “Večernjih novina”, objavljen 21. februara 1983. godine.

“Sve sretne porodice liče jedna na drugu, svaka nesretna porodica nesrećna je na svoj način.” Ova misao Lava Tolstoja mogla bi se primijeniti i na saobraćajne nezgode. Svaka je na svoj način specifična, pa logika često nije najpouzdanije sredstvo da se pronikne u njihove tajne.

Već 26 godina profesionalno sam vezan za saobraćaj, za sve njegove ljepote i nedaće, kaže Milorad Samardžić, komandir Saobraćajne milicije Sarajevo. Međutim, mnoge saobraćajne nezgode nisam mogao, niti mogu da objasnim. U nekoj, naoko bezazlenoj nezgodi, čovjek jednostavno izgubi glavu. Često se, opet, dogodi da kola budu potpuno uništena, a vozaču i putnicima ništa. Neshvatljivo. No, logika je jedno, statistika drugo. I zato su sami po sebi, interesantni podaci koji govore o mjesecima, danima i satima u kojima se dogodilo najviše i najmanje nezgoda.

IZMEĐU STATISTIKE I LOGIKE

Odmah da kažemo da ni ovdje nema mnogo povezanosti između statistike i logike. Jer, najprirodnije je rezonovanje da se najmanje saobraćajnih nezgoda događa kad se u saobraćaju nalazi najmanje vozila. Međutim, nije tako. Najviše nezgoda sa teškim posljedicama imali smo prošle godine u onim mjesecima kada je bila najveća nestašica benzina, kaže Milorad Samardžić.

Dakle, kada je na drumovima bilo najmanje vozila. No, opet je u pitanju čovjek. Jednostavno, vozači su se tada komotnije ponašali, razvijali veće brzine i udesi su bili tragičniji.

To i jeste bio razlog što je u junu zabilježeno najviše posljedica. U 159 nezgoda, živote je izgubilo 17 osoba, a 278 povrijeđeno. Septembar i decembar na “duši” nose po 13 ljudskih života, a oktobar i novembar po 11. Najtipičniji zimski mjesec januar bio je nesretan za devet, a ljetnji avgust, za osam lica. Najsretniji je bio april, iako se za tih 30 dana dogodilo mnogo nezgoda 162. Poginulo je, međutim, pet osoba.

Kada se analiziraju saobraćajne nezgode po danima, onda se takođe mogu izvući interesantni zaključci. Ako se za mjerilo uzme broj nezgoda, onda prednjači petak jer se toga dana dogodilo najviše nezgoda 304 u kojima je i povrijeđeno najviše lica ravno 500. Međutim, petkom je, u odnosu na druge dane, manje poginulih, 15. Zato bi se moglo reći da je subota ipak bila najtragičnija. Toga dana, u saobraćajnim nezgodama ugasilo se čak 25 ljudskih života. Paradoks je da se tog dana dogodilo “svega” 226 nezgoda, odnosno izuzimajući nedjelju, najmanje.

OPASNOST OD PRIPITIH

Nedjelja je, po svim mjerilima, bila izrazito najsretniji dan, ako se ovaj izraz uopšte može upotrijebiti za dan u kome se zbilo 167 nezgoda, čije su posljedici bile devet poginulih i 370 povrijeđenih. I utorak “na savjesti” ima malo ljudskih života 10. Ostali dani su, zaista, bili nesretni: četvrtkom su poginula 24, a utorkom i srijedom po 23 čovjeka.

Dakle, najviše ljudi je stradalo subotom, kad je najmanje vozila i pješaka na ulici, te ponedjeljkom, srijedom i četvrtkom, kada ih je u saobraćaju najviše utorkom je, opet, bio približno isti broj udesa kao i pomenutim danima, ali su oni bili manje tragični. Kako to objasniti?

Možda je istini najbliža ona misao da je svaka nezgoda priča za sebe. Jer, kad su saobraćajne nezgode u pitanju, nedokučive su tajne čovjekove nesavršenosti. Neće biti na odmet da vidimo kako su se saobraćajne nezgode događale po satima. Najviše ih je bilo od 18 do 23 sata i od 12 do 15 sati.

U kasnim večernjim satima najviše nezgoda izazivaju vozači koji voze u pripitom stanju — kaže Samardžić. Zato posljedice i jesu tako tragične. Na primjer, u 20 sati dogodilo se najviše nezgoda 179 (12 mrtvih), u 22 sata 130 nezgoda, sa najtragičnijim posljedicama (13 poginulih) itd.

Zanimljivo je da se u četiri sata ujutro nije dogodila ni jedna nezgoda sa najtragičnijim posljedicama. Šta to ljude goni da u saobraćaju tako jednostavno stavljaju na kocku vlastite i tuđe živote?

Digitalni Arhiv možete pretraživati na internet adresi www.infobiro.ba. Riječ je o izdanju Mediacentra Sarajevo koji podržava razvoj nezavisnog i profesionalnog novinarstva u BiH.