U smeću završilo 9,7 miliona novčanica konvertibilnih maraka

Centralna banka BiH uništila je za 11 mjeseci ove godine 9,7 miliona komada novčanica konvertibilnih maraka raznih apoena, jer su bile pohabane i nepodobne za platni promet.

Prema podacima Centralne banke BiH, u pomenutom periodu iz opticaja su povučena i uništena 5.364 komada kovanog novca.

“Ukupna nominalna vrijednost uništenih novčanica je oko 355,4 miliona maraka, što je za 15 miliona više nego u istom periodu lani, dok je vrijednost uništenih kovanica 7.134 KM, a ta suma je za 2.057 KM veća u odnosu na isti period 2018. godine”, istakli su u Centralnoj banci BiH.

Osim toga, iz Centralne banke navode da su od januara do kraja novembra na tržištu evidentirali i 1.476 komada falsifikovanih novčanica i kovanog novca konvertibilne marke.

“Falsifikovanih novčanica konvertibilne marke bila su 432 komada i to najviše u apoenima od 50, 100 i 20 KM. U istom periodu registrovano je i 1.044 falsifikata kovanog novca, mahom u apoenu od jedne KM”, dodali su u Centralnoj banci BiH.

Pojasnili su da je njihova zakonska obaveza da kontinuirano povlače i zamjenjuje novčanice i kovani novac koji su nepodobni za opticaj, jer se na taj način postiže zadovoljavajuća kvaliteta gotovog novca KM u prometu, što održava integritet i povjerenje u domaću valutu.

“Prosječan vijek trajanja novčanica je od tri do pet godina i razlikuje se prvenstveno od apoena. Po pravilu novčanice manjih apoena se koriste u većem broju transakcija te je njihov vijek trajanja kraći u odnosu na veće apoene”, kazali su u Centralnoj banci BiH.

Podsjetili su da konvertibilne marke koje su nepodobne za opticaj preuzimaju od komercijalnih banaka, kao i od fizičkih lica koja podnesu zahtjev za zamjenu u slučaju većih oštećenja.

“Konvertibilne marke nepodobne za opticaj se uništavaju na visok sofisticiranim mašinskim sistemima. Najveći broj novčanica uništi se zbog pohabanosti, usljed čega im se znatno smanji kvalitet papira i boja. Oštećenim novčanicama smatra se poderan novac na dva ili više dijelova zalijepljen ljepilom, novčanice kojima nedostaje jedan ili više dijelova, iscrtane novčanice, zatim oštećene masnoćom, bojom ili novčanice koju su nagorjele, progorjele, nagrižene”, kazali su u Centralnoj banci i dodali da se kovani novac uništava kada je iskrivljen, okrnjen, nagrižen, odnosno kada izgubi autentični oblik.

Euri

U Centralnoj banci BiH ističu da je za 11 mjeseci ove godine registrovano 436 komada falsifikovanih novčanica eura, a najviše u apoenima od 20 eura, odnosno 143 komada.

“Registrovano je i 126 komada falsifikovanih novčanica evra u apoenima od 100, te 96 komada u apoenu od 200 eura, 67 komada od 50 eura, tri falsifikovane od 500 eura i jedna od pet”, rekli su u Centralnoj banci.