“Sve one ljude koji danas rade čeka tužna situacija”: Penzija neće biti?

Broj penzionera u Republici Srpskoj posljednjih devet godina porastao je za oko 55.000 i ako se ovako nastavi, 2027. godine u RS bi, prema najoptimističnijim procjenama, moglo biti 305.000 penzionera, ili oko 50.000 više nego što ih ima danas.

Istovremeno u tom periodu, a sudeći prema analizi tržišta rada koju su nedavno predstavili poslodavci u Republici Srpskoj, broj radnika, odnosno osiguranika, će stagnirati, tako da nije teško zaključiti da će budžet RS umjesto sadašnjih 237 miliona KM morati izdvajati daleko više za zbrinjavanje penzionera ili će ipak morati rasti stopa doprinosa, PIŠU Nezavisne novine.

Još jedan od velikih problema s kojima se susreće Republika Srpska je taj što će, prema projekcijama stručnjaka, u narednih deset godina oko 190.000 ljudi napustiti tržište rada, a istovremeno priliv radnika će biti na nivou od oko 120.000 ljudi, ako se uzme u obzir da su to oni koji danas imaju između devet i 18 godina.

Najgore od svega je što su to poprilično optimistične procjene jer će dobar dio, od tih 120.000 mladih, u narednim godinima otići na studije i emigrirati u zemlje EU. Prema određenim procjenama koje se mogu izvući iz Informacije o stanju u oblasti PIO, koja je usvojena na posljednjoj sjednici Narodne skupštine RS, i demografskih kretanja, Republika Srpska 2027. godine mogla bi imati svega 1.037.000 stanovnika, od čega će penzioneri činiti više od 29 odsto.

Zanimljivo je da informacije o stanju u oblasti PIO koje svake godine dođu pred poslanike, uopšte ne govore o tome šta nas čeka, osim konstatacije da je sistem međugeneracijske solidarnosti na kojem počiva sadašnji Fond PIO “za buduće generacije penzionera nedovoljan”.

Da bi taj sistem funkcionisao na optimalan način, neophodno je da broj osiguranika bude najmanje tri puta veći od broja penzionera, međutim, sudeći prema projekcijama, za desetak godina imaćemo desetak hiljada penzionera više nego radnika.

“U stabilnim ekonomskim sistemima porast penzionera od tri do pet odsto nije strašan, međutim za nas je to jako puno. Sredstva za nove korisnike Fonda PIO moraće se obezbijediti kroz doprinose ili iz budžeta”, rekao je Tihomir Joksimović, portparol Fonda PIO RS.

On kaže da je najmanji priliv penzionera, i to manje od tri hiljade, bio u 2015. godini, ali da je godinu kasnije, odnosno u 2016, već bilo oko 5.500 novih korisnika, i to iz razloga što je majkama na osnovu djece zakon omogućio da se ranije penzionišu.

“To je pravilo. Čim se po bilo kojem osnovu ljudima spusti granica, oni to koriste i poveća se priliv. Po osnovu djece, prošle godine oko 1.000 majki je ranije otišlo u penziju”, rekao je Joksimović.

I ekonomisti u Republici Srpskoj se slažu da će Fond PIO biti na velikim mukama i da je sadašnji princip finansiranja socijalnih doprinosa neodrživ i da budućnosti u tom smislu praktično da i nema.

“Doći ćemo u situaciju da penzija neće biti ni na nivou socijalnih davanja. Sve one ljude koji danas rade čeka tužna situacija, ili da penzija neće biti, ili da će biti veoma malo i neće se njima moći zadovoljiti ni najosnovnije potrebe pa čak ni plaćanje komunalnih usluga, a o lijekovima da i ne govorimo”, rekao je Zoran Pavlović, ekonomski analitičar.

On kaže da nivo penzija zavisi od nivoa poslovne aktivnosti, te da je žalosno da se penzionerima i projekcijama niko ne bavi i ne vodi računa o tim stvarima.