Radnici strahuju od novog vala otpuštanja

Od proglašenja epidemije koronavirusa, prema podacima entitetskih zavoda za zapošljavanje, oko 40 hiljada ljudi u Bosni i Hercegovini dobilo je otkaz. Ova cifra je sigurno i veća, jer njom nisu obuhvaćeni svi oni koji su radili na crno. Sa dolaskom jeseni i pogoršanja epidemiološke situacije, provjerili smo da li je opravdan strah od mogućeg novog vala otpuštanja.

U Republici Srpskoj je, prema podacima kojima raspolaže sindikat, zbog koronavirusa bez posla ostalo 13 hiljada 29 radnika. S obzirom na sve komplikovaniju epidemiološku situaciju u zemlji, sindikalci strahuju da bi do kraja godine ova brojka mogla biti udvostručena.

“Situacija je vrlo složena i vrlo opravdan strah od mogućnosti da, ukoliko budemo imali drugi opasan talas, da dođe do otpuštanja većeg broja radnika. I zato je upućen zahtjev Vladi RS i Uniji udruženja poslodavaca da se pripremimo na najbolji mogući način kako bi što manje ljudi ostalo bez posla i kako bi se sačuvala ekonomija”, ističe predsjednik Saveza sindikata RS Ranka Mišić.

Privrednici ponovo očekuju podršku Vlade RS koja је do sada za sanaciju posljedica koronavirusa izdvojila više od 120 miliona KM. Naročito u najpogođenijim sektorima poput prerađivačke industrije, ugostiteljstva i saobraćaja. Ako pomoć izostane, masovnija otpuštanja su, poručuju, neminovna.

“Ukoliko ne bude značajnije reakcije po pitanju smanjenja oporezivanja rada i smanjenja parafiskala u tom segmentu onda možemo očekivati da će biti i značajnijeg broja otpuštanja ljudi zbog efekata Kovida-19 koji se očekuje u drugoj fazi razvoja infekcije”, naglašava direktor Unije udruženja poslodavaca RS Saša Ačić.

“Ja mislim da se neće dozvoliti da dođe do većeg otpuštanja radnika, jer u ovom momentu je najvažnije sačuvati ekonomski potencijal naših kompanija. U svakom slučaju u taj ekonomski potencijal spadaju i zaposleni radnici”, kaže predsjednik Privredne komore Banjaluka Goran Račić.

Ekonomisti zamjeraju da se u oba entiteta umjesto stabilizacije privrednog sistema išlo na stabilizaciju budžeta. Poručuju i da krizu izazvanu koronavirusom nisu jednako osjetili zaposleni u javnom i realnom sektoru.

“Mi u Udruženju ekonomista smatramo da bi taj teret svakako trebalo podijeliti i u svakom smislu to neko smanjenje potrošnje koje bi bilo uzrokovano smanjenjem plata u javnom sektoru i drugih prinadležnosti bi moglo i trebalo biti kompenzovano nekim manjem opterećenjem plata u realnom sektoru”, ističe Saša Grabovac iz Udruženja ekonomista “SWOT” RS.

U najnovijem izvještaju Evropske socijalne političke mreže sačinjenom za Evropsku komisiju navodi se da su entitetske Vlade usvojile čitav set mjera za suzbijanje negativnih posljedica na ekonomiju usljed pandemije koronavirusa, ali da one možda neće biti dovoljne da se do kraja godine sačuvaju radna mjesta. I ovaj izvještaj potvrđuje da strah od novog talasa otpuštanja radnika s dolaskom jeseni nije nimalo bezrazložan.