Gazprom prvi put u više od 20 godina završio u minusu

Ruski plinski div Gazprom izvijestio je danas da je u 2023. poslovao s neto gubitkom od 629 milijardi rubalja (6.9 milijardi dolara), zaključivši godinu u minusu prvi put u više od 20 godina, uz otprilike prepolovljenu prodaju plina u Evropu, prema Reutersovim izračunima.

Već u 2022. Gazpromova neto dobit bila je potonula, prema Međunarodnim računovodstvenim standardima (IFRS), za 41.4 posto, na 1.226 biliona rubalja (15.77 milijardi dolara).

Dobit prije kamata, poreza, deprecijacije i amortizacije (EBITDA) otprilike je prepolovljena, na 1.76 biliona rubalja, nakon stagnacije u 2022. godini.

Gazpromov ukupni prihod potonuo je u 2023. godini za 27.4 posto, na 8.5 biliona rubalja. Prihod od prodaje plina bio je “dvostruko manji nego u 2022. i iznosio je 3.1 bilion rubalja”, prema izvještaju novinske agencije Tass.

Prihod od prodaja nafte, plinskog kondenzata i “proizvoda od obrađenog plina” porastao je za 4.3 posto, na 4.1 bilion rubalja.

Prepolovljen izvoz plina

Kompanija ne objavljuje podatke o izvozu od početka 2023. godine. Početkom godine Reuters je na temelju podataka evropske grupe za transport plina Entsog i dnevnih Gazpromovih izvještja o tranzitu plina preko Ukrajine izračunao da je izvoz plina u Evropu u 2023. otprilike prepolovljen, na 28.3 milijarde kubika.

U 2022. Rusija je Evropi različitim rutama isporučila oko 63.8 milijardi kubika plina, prema Gazpromovim podacima i Reutersovim izračunima. Ukupni obujam izvoza plina te je godine gotovo prepolovljen, na 101 milijardu prostornih metara.

Ruski izvoz plina u Evropu, nekad primarno izvozno tržište, pao je zbog političkih posljedica sukoba u Ukrajini, a Gazprom je danas najvidljivija žrtva zapadnih sankcija, napominje Reuters.

Gazprom trenutno dostavlja plin Evropi cjevovodom koji samo na jednoj tački prelazi granicu s Ukrajinom. Drugu tranzitnu tačku Ukrajina je blokirala zbog, kako su naveli, preusmjeravanja plina na područje pod ruskom kontrolom.

Plinovodi Sjeverni tok 1 i 2 teško su pak oštećeni u eksploziji u septembru 2022. godine čiji uzrok još nije razjašnjen. Evropske vlade posumnjale su u sabotažu iza koje stoji “državni akter”. Švedska, Danska i Njemačka pokrenule su istragu i u februaru Stockholm i Kopenhagen objavili su da je istraga zaključena i proslijedili zaključke Njemačkoj.

Njemačka odbija objaviti rezultate istrage, pozivajući se na nacionalnu sigurnost.

Traže 400 miliona eura zbog eksplozije plinovoda

Vlasnik je oštećenih cjevovoda konzorcij Nord Stream sa sjedištem u Švicarskoj, koji uz Gazprom, s vlasničkim udjelom od 51 posto, obuhvaća i njemačke energetske kompanije Wintershall Dea i E.ON, francuski Engie i nizozemski Gasunie.

Konzorcij traži od svojih osiguravatelja više od 400 miliona eura zbog eksplozija koje su teško oštetile plinovode i onemogućile isporuke ruskog plina u Njemačku, pokazuju sudski podnesci.

U tužbi podnesenoj u februaru Visokom sudu u Londonu Nord Stream AG imenovao je kao tuženike Lloyd's Insurance Company i Arch Insurance, koji su servisirali projekt u podmorju. Lloyd's su tužili u svoje ime, ali i kao predstavnici drugih potpisnika police koje su izdali osiguravatelji, uključujući Munich Re.

Osiguravatelji se pred londonskim Visokim sudom brane da njihove police ne pokrivaju oštećenja koja su “direktna ili indirektna posljedica” rata, prema pisanom dokumentu s datumom 8. aprila.