Ženski hor “Banjalučanke” najbolji u jugoistočnoj Evropi

Ženski kamerni hor “Banjalučanke”, koji se na listi 50 najboljih najboljih kamernih horova svijeta treću godinu za redom nalazi kao najbolje rangirani kamerni hor jugoistočne Evrope, priprema se za novo takmičenje – Evropsko horsko prvenstvo, koje se od 5. do 12. jula održava u Njemačkoj.

Prema riječima Mladena Matovića, dirigenta i umjetničkog rukovodioca Ženskog kamernog hora “Banjalučanke”, ovo takmičenje nazivaju i evropska horska olimpijada, a predstavlja najznačajnije i najveće evropsko takmičenje, drugo na svijetu, nakon Svjetske horske olimpijade. Prvenstvo se održava u Magdeburgu, a na njemu učestvuje više od 200 horova Evrope.

Hor “Banjalučanke” nakon osvajanja zlatne medalje na Svjetskoj horskoj olimpijadi u Rigi, prošle godine, direktno se kvalifikovao i takmičiće se u najvišem rangu “championship copetition”.

Priprema za izazov svih izazova

“Ovo takmičenje nam je vrlo bitno jer na njega idemo prvi put sa nekoliko novih članova i to je poslednji test i priprema za izazov svih izazova – Svjetsku horsku olipijadu koja se sledeće godine održava u Sočiju u Rusiji, na kojoj učestvuje preko 500 horova iz 80 zemalja”, izjavio je Matović za Anadolu Agency.

Hor “Banjalučanke” osnovan je 1977. godine i jedan je od najstarijih ženskih horova na području Bosne i Hercegovine. Inicijator osnivanja bio je ugledni banjalučki muzički pedagog Ante Šašić.

“Imamo veoma stilski i žanrovski raznovsran repertoar, koji se kreće od kompozicija starih renesansnih majstora, pa sve do kompozicija savremene umjetničke muzike, domaće i strane horske literature, ali isto tako na repertoaru imamo i posebne horske aranžmane popularnih kompozicija, velikih svjetskih domaćih i stranih hitova, te filmske muzike, a njegujemo horske aranžmane tradicionalne muzike Balkana. Na našim koncertima uvijek neko može naći nešto za sebe”, kazao je Matović.

Prema njegovim riječima, ono po čemu su “Banjalučanke” postale poznate u poslednjih nekoliko godina i u BiH i u čitavom regionu, su veliki rezultati i nagrade ostvarene na međunarodnim takmičenjima.

“U posljednjih šest godina možemo reći da je hor ostvario najznačajnije rezultate u svojoj istoriji. Zlatne medalje su osvojene na etabliranim muzičkim takmičenjima u Lincu, Veneciji, Malti, Budimpešti, Barseloni i najznačajniji rezultat je zlatna olimpijska medalja na Svjetskoj horskoj olimpijadi u Rigi. To nam je bilo treće učešće na horskoj olimpijadi, prije toga smo osvojili dva srebra, u SAD i u Kini. Zahvaljujući svim tim rezultatima hor je uvršten na rang listu 50 najboljih kamernih horova svijeta, što je sigurno veliki uspjeh umjetnosti i kulture ovih prostora”, rekao je Matović.

Inače, “Banjalučanke” u A postavi imaju 30 članica, te 15 u B postavi u kojoj su uglavnom nove članice.

Za hor treba sluh, odgovornost, upornost

“Član može biti bilo koja djevojka koja ima sluha, to je broj jedan, a broj dva svako ko pjeva u ženskom kamernom horu Banjalučanke, zna kakav mi ovdje spartanski pristup njegujemo i koliko se često i prije svega redovno mora dolaziti na probe. Pred takmičenja to je četiri do pet proba sedmično, dva do tri sata dnevno, ali ako se zna da idemo da predstavljamo i ovaj grad i ovu zemlju, da smo u tom trenutku mi ambasadori ovih prostora, tu više niko nije ime i prezime, već hor. Mislim da je to posebna snaga ovog hora da su svi svjesni kada idemo na takmičenja, gdje idemo, zašto idemo i šta nam je bitno, rezultati bar do sada nisu izostali”, kaže Mladen Matović.

Na pitanje koliko vremena novoj članici treba da postane dio A postave, Matović odgovara da je to individualno, odnosno “zavisi od toga koliko je nekome potrebno da se osamostali u dionici”.

“Otprilike od osam mjeseci do godine dana je neophodno da bi novi član stasao u horskog pjevača koji je dovoljno osposobljen da može da nastupi”, istakao je Matović.

Žaklina Vučenović u “Banjalučankama” je “svjež” član. Pridružila im se 2012. godine.

“Inače se bavim muzikom, muzika je moja profesija, završila sam Muzičku akademiju, s obzirom da profesor Mladen Matović predaje tamo, preko njega sam došla”, kazala je Vučenović.

Kaže da je muzika njen život, a da je u “Banjalučankama” iz ljubavi.

“Horsko muziciranje je poseban vid muziciranja, gdje se njeguje zajedništvo, nema individualnog isticanja i to je nešto posebno. S druge strane druženje, na tim putovanjima, posebne prijateljske veze koje se ostvariju, a što se tiče muzike s druge strane to neko zajedništvo koje mi gradimo”, objasnila je ona.

Jelena Šobić, koja u “Banjalučankama” pjeva već 14 i po godina, kaže da kada se nešto voli za to se nađe vremena. Najteže pitanje koja je najveća satisfakcija koju donosi članstvo u ovom horu i kaže da je na njega nemoguće odgovoriti.

“Samo moje članstvo 14 i po godina odgovara na to. Mnogo toga je iza mene, zajedno sa mojim horskim drugarima, nešto neopisivo”, rekla je Jelena Šobić.

Ipak, nisu sve djevojke toliko godina ostale u horu, smjena generacija nakon nekoliko godina, prema riječima Matovića, je neminovnost svakog hora, naročito ako su mladi u pitanju.

Najteže im pada smjena generacija

“To je ono što najteže pada svakom dirigentu. Trudite se da ne bude nagla smjena, da ne ostanete bez ijednog starog člana, tako se audicije prave periodičnije, otprilike svake dvije godine, da uvijek ostane ta jedna kritična masa starih članova uz koje novi članovi uz moju pomoć, mogu da stasaju u dobre horske pjevače, tako da je to nešto što ide po ciklusima”, kaže Matović.

On je preuzeo “Banjalučanke” 2004. godine, nakon završetka Akademije umjetnosti u Banjaluci. Nekoliko godina bio je asistent profesoru Nemanji Saviću u horovima Jedinstvo i horu Univerziteta u Banjaluci.

“Krenuo sam kao mlad ambiciozan dirigent i kada sam preuzeo hor Banjalučanke donio sam jedan sasvim novi repetroarski pristup, upravo sa željom da hor koji do tada nije nikada išao na međunarodna takmičenja izađe na međunarodnu scenu. Malo po malo trebalo nam je četiri godine da se repertoarski i u svakom drugom smislu hor izgradi do tog nivoa da može uopšte da počne da se takmiči, ali eto od 2008. godine do danas deset velikih međunarodnih takmičenja, deset velikih značajnih nagrada, Olimpijada, pjevanje na tri različita kontinenta i kruna svega je plasman na listu 50 kamernih horova svijeta. Trudićemo se i dalje da budemo tako dobri”, rekao je Matović .

Pošto je ekipa Anadolu Agency prisustvovala probi “Banjalučanki” prvo što smo primjetili bila je pozitivna atmosfera, a dirigent kaže da se uvijek trudi da učenje repertoara i rad ne bude napor. Naglašava da je finansijska situacija kao i u svim drugim kolektivima kulture veoma teška.

“Daleko od toga da Banjalučanke nemaju podršku. Imamo podršku jer smo rezultatska konstanta. Kroz sve ove godine ne bi smo mogli otići ni na jedno veliko takmičenje pogotovo SAD ili Kinu da nije bilo podrške svih nadležnih istitucija, Grada, Kabineta predsjednika, Vlade RS, ministarstva civilnih poslova BiH, sve instance su u skladu sa svojim mogućnostima pomagale. Naravno u medijima je to sve divno i krasno, ali nije išlo tako lako, 90 posto takmičenja smo uspjeli da obezbjedimo sredstva dan i dva pred polazak. Tako će vjerovatno i sada biti, ali vjerujem da ćemo otići”, rekao je Matović.

On osim što je zadužen za umjetnički kvalitet izvođenja, vodi računa i o tome šta će članice obući, kako će putovati, šta će jesti…

“Djevojke kažu kroz šalu da sam “žena za sve”, ali to je moj put i moj život. To sam izabrao i to me ispunjava”, kazao je Matović.

Najavio je da će ženski kamerni hor “Banjalučanke” napraviti seriju koncerata u Bosni i Hercegovini. Imale su prije dva mjeseca zapažen nastup u Travniku, a imaju pozive iz svih krajeva BiH Mostara, Sarajeva i Trebinja.