Zajedničke historijske čitanke prezentirane u Sarajevu

“Hladni rat” i “Ratovi, podjele i integracije” naziv je knjiga prezentiranih danas u Sarajevu, a tretiraju događaje na zapadnom Balkanu od 1944. do 2008. godine i nastavak su projekta Zajedničke historije jugoistočne Evrope što ga je Centar za demokraciju i pomirenje iz Soluna započeo prije više od 15 godina.

Izvršna direktorica Centra za demokraciju i pomirenje u jugoistočnoj Evropi Zvezdana Kovač kaže da se radi o dva nova toma historijskih čitanki zajedničkih za sve države jugoistočne Evrope. Zasad su urađene samo na engleskom jeziku, a uskoro bi trebalo da budu prevedene i na lokalne jezike.

– To je zbir historijskih izvora, pokrivaju period od Drugog svjetskog rata do 2008. godine, a sadrže 769 historijskih činjenica. Namijenjene su učenicima, odnosno nastavnicima, a služe kao pomoćno sredstvo za nastavu iz historije – kazala je.

Dosad je, kaže, oko 2.000 nastavnika prošlo obuku za korištenje čitanki, a oko 500.000 učenika došlo je u kontakt s tim knjigama.

Po njenim riječima, namjera nije da tim čitankama budu zamijenjeni regularni udžbenici historije, u školama su već u mnogim državama zapadnog Balkana, a taj projekt podržala su ministarstva obrazovanja šest država tog područja.

Izradi historijskih čitanki prethodilo je istraživanje što su ga uradili historičari svih država jugoistočne Evrope.

– Ove čitanke čini posebnim to što se u njima, o jednom istom događaju, mogu naći različiti historijski izvori. Tako se daje šansa učenicima da vide kako nas to drugi vide. Mi smo, na neki način, mlađoj generaciji dužni pomoći da se razvijaju u zdrave ljude i promišljaju na taj način. Tako ćemo spriječiti konflikte, probleme i sukobe rješavati dijalogom, a ne ratom – naglasila je Kovač.

Šef Delegacije Evropske unije u BiH Lars-Gunnar Wigemark pozdravio je taj projekt i izrazio nadu da će udžbenici biti uskoro prevedeni na lokalne jezike i korišteni a ne „na policama prikupljati prašinu“. Naglasio je na promociji da je ovoj državi potreban zajednički program za sve učenike, naročito kad se radi o nastavnom predmetu historije.

– Bez toga, plašim se, da ova država nikad neće prevazići (barem ne za našeg života) sve podjele – naglasio je.

Članica uredničkog tima historičara iz BiH Vera Katz naglasila je da je prikupljanje historijske građe složen proces te izrazila nadu da će čitanke učenike potaknuti na kreativno razmišljanje.

U okviru projekta Zajedničke historije jugoistočne Evrope dosad su objavljene četiri historijske čitanke, bave se historijom jugoistočne Evrope obuhvaćajući period od Otomanskog carstva do Drugog svjetskog rata, a prevedene su na 11 jezika.

Knjige su objavljene uz finansijsku podršku Evropske unije, promovirane u Evropskom parlamentu u Briselu u novembru 2016., a trenutno se promoviraju u glavnim gradovima država zapadnog Balkana, ministarstvima obrazovanja, internacionalnim organizacijama, akademicima, historičarima, civilnom društvu i široj javnosti.