Čičić za Fokus.ba: Vlast u RS-u se previše svađa i zadužuje
Entiteti u BiH u proteklim su se mjesecima zadužili u velikoj mjeri kod Međunarodnog monetarnog fonda (MMF), ali i emisijom trezorskih zapisa.
Prema podacima koje objavljuje Sarajevska berza (SASE), Federacija BiH (FBiH) se emisijama trezorskih zapisa i obveznica od početka godine zadužila za 240 miliona KM. S druge strane, prema podacima Ministarstva finansija Republike Srpske (RS) zaduženje RS-a po ovom osnovu iznosi preko 400 miliona KM.
Profesor na ekonomskom fakultetu u Sarajevu Muris Čičić u razgovoru za Fokus.ba ističe da su ovi podaci posebno zabrinjavajući u RS-u, gdje su vlasti krenule u zaduženja u mnogo većoj mjeri nego što to entitetski budžet može podnijeti.
“RS je previše zadužena u odnosu na svoje prihode. Ne treba zaboraviti da je njihova privreda dvostruko manja nego u Federaciji. Vlasti u RS-u obećavaju svašta i onda to pokušavaju isfinanisrati iako nemaju sredstava kojima to mogu pokriti. U RS-u nema domaćinskog upravljanja, više je riječ o političkom upravljanju u svemu“, rekao je Čičić za Fokus.ba.
On je prokomentarisao i nedavnu zabranu koju su uvele vlasti RS-a kompanijama iz FBiH koje na prostor manjeg bh. entiteta plasiraju proizvode sa hemikalijama i biocidima, što je stvorilo brojne probleme pojedinim kompanijama u FBiH.
“Čini mi se da su u RS-u mnogo važnije teme nacionalizam, svađa i pokušaj razdvajanja ekonomskog prostora nego domaćinsko upravljanje, stvarni prosperitet i standard građana. Tamo su vlasti zaokupljene nekim drugim problemima, nazovimo ih politikantskim, nego stvarnim problemima kojima vlada treba da se bavi, a to je dobrobit građana i mjere za razvoj privrede. Uglavnom se bave politikom, a budžet krpe“, naglasio je Čičić.
Jedan od način za krpljenje budžetskih rupa u proteklom su periodu bili upravo trezorski zapisi, a kupci su najčešće banke.
“To su kratkoročna zaduženja sa dospjećem od šest mjeseci. Sad su kamatne stope relativno povoljne. Ali i dalje se radi o najobičnijem zaduženju koje je naplativo najčešće u roku od šest mjeseci. To entiteti koriste da premoste određeni period. Ako budžet sada nema priliv, a imat će za deset mjeseci, onda se izdaju trezorski zapisi da se premosti taj period. Ako nema priliva ni za deset mjeseci, onda je to samo zaduživanje da se gura dolje, pa dokle se može“, pojasnio je Čičić.
Ističe da ipak nije sve tako crno u BiH, jer je privreda u usponu tri posto te da pozitivni podaci o rastu prihoda stižu iz Uprave za indirektno oporezivanje (UIO).
“Očigledno je nešto bolje punjenje budžeta, prihodi od PDV-a se povećavaju“, zaključio je Čičić.