Presude Šešelju i Karadžiću mogu poslužiti za reviziju tužbe BiH protiv Srbije

Oslobađajuća presuda Međunarodnog suda za ratne zločine u bivšoj Jugoslaviji (ICTY) predsjedniku Srpske radikalne stranke Vojislavu Šešelju te osuđujuća presuda istog suda bivšem predsjedniku Republike Srpske Radovanu Karadžiću mogu poslužiti eventualnoj reviziji tužbe Bosne i Hercegovine protiv Savezne Republike Jugoslavije (SRJ), odnosno Srbije, rekao je David Pettigrew, profesor filozofije i studija holokausta i genocida na američkom Univerzitetu Južni Connecticut, koji je danas na sesiji Asocijacije nezavisnih intelektualaca Krug 99 u Sarajevu govorio o implikacijama presuda ICTY-a na reviziju tužbe, javlja Anadolu Agency (AA).

Međunarodni sud pravde je u februaru 2007. godine kao “neutemeljenu” odbacio tužbu BiH protiv SRJ, odnosno Srbije za agresiju i genocid. Tom je presudom ujedno ostavljena mogućnost BiH da u roku od deset godina pokrene postupak njene revizije ukoliko u tom razdoblju prikupi i podnese nove dokaze kojima bi poduprla svoju tužbu. Rok za pokretanje postupka revizije ističe u februaru 2017.

Podsjećajući na oslobađajući presudu Šešelju u martu ove godine, Pettigrew je naglasio da je pomenutom presudom “ušutkana i istina”.

“U nečuvenom primjeru revizionističke historije, Vijeće je utvrdilo da je sukob bio građanski rat sa tri jednako opremljene zaraćene strane. Ovaj zaključak proturječi drugim predmetima kojim se smatra da je taj sukob uključivao međunardonu agresiju koja je poticala iz Srbije i Hrvatske. Ovakvo karakteriziranje sukoba može predstavljati izazov za aplikaciju Međunarodnom sudu za reviziju presude u predmetu BiH protiv Srbije”, rekao je Pettigrew.

Prema njegovim riječima, ostale presude Suda ustanovile su direktnu uključenost generala, bivšeg načelnika Generalštaba Vojske Jugoslavije Momčila Perišića te Jovice Stanišića, šefa Službe državne bezbjednosti Republike Srbije, u zločinima koji su počinjeni protiv nesrpskih civila tokom rata u BiH.

“Ovi zaključci o međunarodnoj agresiji koordinisanoj od strane zvaničnika u Srbiji bi mogli biti važni za aplikaciju za reviziju. U predmetu Karadžić ustanovljeno je da je Šešelj doprinio zajedničkom planu pružanjem i obučavanjem ljudi koji su bili uključeni u operaciju gdje se vršilo prisilno protjerivanje nesrpskog stanovništva i drugi zločini. Posljedica te presude legitimizira govor mržnje koji, historijski poznati, vodi ka genocidu”, zaključio je američki profesor.

Da BiH od 2007. godine nije uradila ništa po pitanju eventualne revizije presude smatra profesor Mašinskog fakulteta u Sarajevu i član predsjedništva Kruga 99 Hazim Bašić.

“S obzirom na poznati broj pravnih fakulteta, nevladinog sektora, instituta koji se bave ovom tematikom, za očekivati je da postoji više grupa pravnika koji se bave zapravo izučavanjem postojećih presuda i analizom i iznalaženjem novih dokaza što je uslov eventualne revizije. Meni nije poznato da je ijedna od grupa publikovala neki nov rezultat koji mora biti takav da nije bio poznat u vrijeme donošenja presude. Nije mi poznato da je ijedna od vladajućih stranaka bila zainteresovana da se izjasni na način da se presuda pokrene ili nepokrene”, rekao je Bašić.

Pokretanje postupka revizije pomenute tužbe Bašić smatra “važnim korakom u uspostavi stabilnog i trajnog mira u regionu”.

“Pokretanje postupka revizije jeste generacijska moralna obaveza svih nas, naročito političkih elita. Predstavljanje priznavanja genocida kao slabost, zapravo ne stoji, prihvatanje svih djela od svih strana u toku rata nije nikakva slabost već civilizacijski iskorak. Dakle, nemoguće je graditi normalne odnose, a da se ne negira recimo genocid u Srebrenici. Sama činjenica da izvršilac i onaj ‘koji je mirno promatrao izvršenje genocida”, kako piše u presudi, sustavno negiraju genocid je vjerovatno jedan od najjačih razloga iz kojih reviziju treba pokrenuti”, rekao je Bašić.