Tribunal danas izriče konačnu presudu Stanišiću i Župljaninu

Haški tribunal danas će izreći konačnu presudu bivšim visokim policijskim zvaničnicima Republike Srpske (RS) Mići Stanišiću i Stojanu Župljaninu, nepravosnažno osuđenim za progon nesrpskog stanovništva.

Prvostepenom presudom, izrečenom krajem marta 2013, Tribunal je Stanišića i Župljanina osudio na po 22 godine zatvora, piše BIRN.

Obojica su bili proglašeni krivim za progon, ubistva i mučenje, a Župljanin je osuđen i za istrebljenje. Ta krivična djela, prema presudi, počinjena su nad Bošnjacima i Hrvatima u BiH u periodu od aprila do decembra 1992. godine.

Žalbu na tu presudu uložila su obojica nepravosnažno osuđenih, ali i tužioci. Stanišić i Župljanin zatražili su da budu oslobođeni po svim tačkama optužnice ili, alternativno, da im kazne budu umanjene. S druge strane, haški tužioci su u žalbi naveli da su prvostepene kazne neprimjerene počinjenim zločinima i da bi ih trebalo povećati na 30 do 40 godina zatvora.

Stanišić je tokom rata u BiH bio ministar unutrašnjih poslova Republike Srpske, a Župljanin načelnik regionalnog centra policije u Banjaluci.

Obojica su nepravosnažno proglašeni krivim za zločine počinjene u dvadesetak opština širom BiH, u okviru udruženog zločinačkog poduhvata u cilju trajnog i nasilnog uklanjanja Bošnjaka i Hrvata s velikih dijelova teritorije BiH, koji bi, po planu, ušli u novu srpsku državu.

Nepravosnažnom presudom utvrđeno je da su Stanišić i Župljanin bili protagonisti tog poduhvata iako su “mogli predvidjeti” da njegovo ostvarenje podrazumijeva počinjenje zločina nad nesrpskim stanovništvom.

Među najtežim zločinima iz presude su ubistva oko 200 muslimanskih zarobljenika na Korićanskim stijenama na planini Vlašić, počinjena u avgustu 1992, te strijeljanje “više od 100 osoba” u “sobi broj tri” logora Keraterm u julu iste godine.

Ta zlodjela počinile su, po presudi, policijske snage nad kojim su Stanišić i Župljanin imali efektivnu kontrolu. Oni su, međutim, osuđeni i za zločine koje su počinile Teritorijalna odbrana (TO) i paravojske poput “Žutih osa” i “Belih orlova”, koje su, kako se navodi u presudi, “krajem maja i početkom juna 1992. pogubile najmanje 497 zarobljenika” u Zvorniku.

Tokom prvostepenog suđenja i rasprave o žalbama, branioci Stanišića i Župljanina negirali su da je takav udruženi zločinački poduhvat postojao.

Suđenje Stanišiću i Župljaninu u Haagu počelo je 14. septembra 2009. godine, a 27. marta 2013. izrečena im je prvostepena presuda.

Stanišić se u martu 2005. dobrovoljno predao Tribunalu, a do početka procesa i više puta tokom suđenja bio je na privremenoj slobodi u Srbiji.

Vlasti Srbije uhapsile su Župljanina u junu 2008. u Pančevu i od tada je u pritvoru u Sheveningenu.

Optužnica koju je Tribunal protiv njih podigao 17. decembra 1999. bila je zapečaćena do 13. jula 2001. godine.