Prije 95 godina rođen Hajrudin Šiba Krvavac, jedan od najvećih filmskih autora BiH

Prije tačno 95 godina, na današnji dan, u Sarajevu je rođen Hajrudin Šiba Krvavac, jedan od najvećih bosanskohercegovačkih i ex-Yu filmskih autora, ali i jedan od najgledanijih reditelja u svijetu, javlja Anadolu Agency (AA).

Povodom Šibinog rođenadana, danas će u Sarajevu biti obilježen i Dan Hajrudina Šibe Krvavca, u organizaciji Udruženja rediteljica i reditelja Bosne i Hercegovine. U sarajevskom kinu Meeting Point večeras će biti prikazan njegov kultni film “Valter brani Sarajevo”, a prije toga će o ovom filmu govoriti bh. režiser i scenarista Faruk Lončarević.

Na ovaj način Udruženje rediteljica i reditelja u BiH, nastavlja jasno naglašavati ogromnu važnost reditelja u našoj kulturi i njihov trajni utjecaj jer su oni ti koji tvore ne samo kulturnu nego i socijalnu sliku nekog društva, ali, zbog prirode posla, nisu jasno vidljivi. Dan Šibe Krvavaca, osim slavljenja filmske umjetnosti, želi da donese svijest i inspiraciju novim generacijama koji gotovo uopšte nisu upoznati sa jednim od najznačajnih umjetnika Bosne i Hercegovine.

Svojom snažnom autorskom ličnošću spojenom s rijetkom zanatskom vještinom i smislom za spektakl i akciju u funkciji emotivnog angažovanja publike, a ne slavljenja ove ili one ideologije, Šiba je autor koji je donio potpuno novu vrijednost u ex-Yu i bh. kinematografiju.

Krvavac se režijom počeo baviti nakon Drugog svjetskog rata i upravo je taj period ostavio dubok trag na njega. Snimio je oko četrdeset uradaka, dokumentarnih filmova, tv-serija, kratkih i dugometražnih filmova. Napisao je i preko dvadeset scenarija. Svi njegovi igrani filmovi u regiji, ali i šire, imaju kultni status. “Valter brani Sarajevo”, koji je snimio 1972. godine, bio je najgledaniji film u Kini, a film “Most” je prodat u skoro sve zemlje svijeta. Samo ovi podaci ukazuju na to koliko je Šibin filmski opus imao doprinosa i ostavio traga na bh. kinematografiju.

Njegov dar za precizno pričanje filmske priče je bio vidljiv već u njegovim ranim dokumentarnim filmovima što je postalo osnovna crta kasnijih dugometražnih filmova koje je režirao. Svi njegovi filmovi su akcioni i imaju temu Drugog svjetskog rata. Za svoju filmsku naraciju puno duguje stripovima i američkim akcionim filmovima, naročito vesternima, s maštovitom kombinacijom akcije i emocija, ličnih drama i epskih tragedija, idealizovanih heroja i psiholoških ispitivanja, ponekad s dozom humora. Zbog svog filmskog stila, Krvavac je ponekad uspoređivan s američkim oskarovcem Howardom Hawksom. U najkraćem, ono što je Šiba radio bila je čista filmska umjetnost.

Mnogi se slažu da je Šiba jedini režiser akcionih filmova u punom smislu te riječi na prostoru bivše Jugoslavije, utemeljitelj i svojevrstan predstavnik cijelog jednog filmskog žanra, poznatog kao “partizanski vestern”. Njegovi filmovi predstavljaju kontinuitet modernog filmskog izraza u estetskom i svakom drugom umjetničkom segmentu, zbog čega i jesu kulturno blago Bosne i Hercegovine.

Posebno je poznat je po filmovima “Vrtlog”, “Diverzanti”, “Most”, “Partizanska eskadrila”. Ipak, najveću slavu stekao je filmom “Valter brani Sarajevo” kojeg je pregledalo nekoliko milijardi gledalaca. Film je bio veoma popularan u Kini.

Šiba je od 20. aprila do 1. oktobra 1949. godine bio zatvoren na Golom otoku, političkom zatvoru za vrijeme Jugoslavije, nakon razlaza tadašnjih sovjetskih i jugoslavenskih lidera. No, Šiba nikada nije govorio o tome.

Iako mu je tokom agresije na BiH bilo ponuđeno da to uradi, Šiba je odbio napustiti rodni grad. Preminuo je 11. jula 1992. godine u opkoljenom Sarajevu.