Poslovi Đajića i Džombića: Zarada zemljaka važnija od dobrobiti pacijenata

Univerzitetsko klinički centar Republike Srpske (UKCRS) je 17. juna ove godine sklopio ugovor za Ekonomskim institutom d.o.o. Banjaluka, koji je na tenderu izabran za konsultantsku kuću „za vršenje usluga uspostavljanja Sistema finansijskog upravljanja i kontrole za potrebe Univerzitetskog kliničkog centra Republike Srpske“. Vrijednost sklopljenog ugovora je 148.000 konvertibilnih maraka, a rok za izvršenje poslova navedenih u tenderu je „do ispunjenja obaveza iz predmetnog ugovora“, piše Žurnal.

Kao i u većini javnih nabavki koje su unaprijed dogovorene, i u ovom slučaju na tenderu je bio samo jedan ponuđač, a kao razlog zbog kojeg je izabran upravo Ekonomski institut Banjaluka navedena je – „najniža cijena“. Vlasnik Ekonomskog instituta d.o.o. Banjaluka je bivši premijer Republike Srpske Aleksandar Džombić, koji je zemljak i blizak prijatelj generalnog direktora UKC RS Vlade Đajića.

Aleksandar Džombić i Vlado Đajić

Ekonomski stručnjaci koje je Žurnal konsultovao naveli su da nije bilo nikakvog razloga da UKC RS angažuje konsultantsku kuću za „vršenje usluga uspostavljanja Sistema finansijskog upravljanja i kontrole“, jer u finansijskoj službi UKC RS postoje ljudi koji su licencirani za obavljanje takve vrste poslova. Isti izvori naveli su da je tender raspisan isključivo kako bi Džombićev Ekonomski institut dobio posao i to zbog prijateljskih odnosa bivšeg premijera RS i direktora UKC-a.

U vezi sa ovom javnom nabavkom Žurnal je uputio pitanja UKC RS, iz kojeg su odgovorili da su oni postupili u skladu sa Zakonom o sistemu internih finansijskih kontrola u javnom sektoru, koji predstavlja primarni propis koji uređuje područje finansijskog upravljanja i kontrole (i interne revizije) u Republici Srpskoj, kao elemenata sistema internih finansijskih kontrola u javnom sektoru Republike Srpske. Još su naveli da finansijsko upravljanje i kontrola nije dio finansijske službe UKC RS, već je sastavni dio sistema internih kontrola centra.

Iz UKC-a tvrde da ova javna zdravstvena ustanova trenutno nema edukovanog kadra (mada naši izvori navode drugačije), koji bi mogao da „nastavi dalje uspostavljanje finansijskog upravljanja i kontrole, a sve u cilju ostvarivanja poslovnih aktivnosti na ispravan, ekonomičan, efikasan, efektivan i javan način“.

„Tu se prvenstveno misli na najvažniju fazu uspostavljanja finansijskog upravljanja i kontrole, koja će trajati narednih minimum dvanaest mjeseci, a to je: popis poslovnih procesa, kreiranje knjige poslovnih procesa, kreiranje registra rizika, itd. Opisana faza uspostavljanja finansijskog upravljanja i kontrole je izuzetno komlikovana, te zahtjeva konsultaciju najeminantijih stručnjaka iz domena Internih kotrola, jer je UKC RS neprofitna organizacija koja ima ukupno 43 organizacione jedinice (od čega medicinskih 35, a nemedicinskih 8)“, naveli su u odgovoru iz UKC RS.

Iako Đajić smatra Džombića eminentnim finansijskim stručnjakom, činjenica je da se za Džombića veže niz nikada procesuiranih afera iz vremana kada je bio bio na čelu Ministarstva finansija Republike Srpske (2006.-2010.), a potom premijer RS (decembar 2010. – mart 2013.).

U vrijeme dok je Džombić upravljao budžetom RS, a potom bio i predsjednik entitetske Vlade, desile su se neke od najvećih afera u ovom entitetu – Izgradnja nove zgrade Vlade RS, privatizacija Robne kuće „Boska“ i „Medicinske elektronike“, propast „Birča“… Sve te afere su građane Republike Srpske koštale milione maraka, a Džombić je u njima, na ovaj ili onaj način, imao udjela.

Džombić se danas bavi poslovima revizije i konsaltinga, a klijente obezbjeđuje zahvaljujući uticaju koji je ostvario u vrijeme obavljanja funkcija. Još dok je bio predsjednik Vlade RS, Džombić je sebi pravio odstupnicu i podržao osnivanje austrijske revizorske kuće „CONFIDA“ u Banjaluci. Džombić je postao partner i direktor dvije firme i to „CONFIDA CONSULTING“ d.o.o. Banjaluka i „CONFIDA REVIZIJA“ d.o.o. Banja Luka.

Neobična je koincidencija da su ove revizorske kuće svoje najvjernije klijente pronašle u firmama kojima je svojevremeno IRB RS odobravala kredite.

Džombićeva „CONFIDA“ poslovala je sa firmama najpoznatijih tajkuna, miljenika SNSD-ove vlasti: „Integral“ Laktaši i ostale firme Slobodana Stankovića, „Kaldera“ Laktaši, čiji je vlasnik bio Milenko Čičić (20169. godine većinski vlasnik postala kompanija „Prointer“), potom firme Ljube Ćubića „Niskogradnja“, Drvna industrija „Vrbas“, DI „Podgraci“ i „Rotas“, kaon i firme Nikole Vukelića – „Prijedorčanka“, „Agroimpeks“… Osim toga, firme, kojima je Džombić svojevremeno odobravao kredite iz IRB-a, kasnije su bile njegovi klijenti?!!

Pravni sljedbenik „CONFIDE“ je Grant Thornton d.o.o. Banjaluka, čiji je vlasnik također Aleksandar Džombić. Grant Thornton d.o.o. Banjaluka i Ekonomski institut d.o.o. Banjaluka čine Grant Thornton Bosna i Hercegovina. Zvanično od 1. novem­bra 2016. godine Ekonomski institut je član Grant Thornton International Ltd (GTIL) London. Zanimljivo je da je ova konsultantska kuća u prošloj godini imala samo četiri zaposlena radnika.

Džombić je postao vlasnik Ekonomskog instituta početkom 2014. godine, a navodno je tu ustanovu kupio od Slobodana Stankovića, tajkuna i vlasnika “Integral inženjeringa”. Upućeni tvrde da je Stanković predao Džombiću Ekonomski institut, kako bi mu se odužio za brojne usluge, koje mu je Džombić učinio dok je bio premijer.

Osim sporne javne nabavke, koja je povjerena Džombićevom Ekonomskom institutu, dok UKC, kako su naveli, ne uspostavi samostalnu službu Finansijske kontrole i upravljanja, pitanje je i zašto se taj novac nije uložio u saniranje objekata u kojima borave pacijenti. Prethodnih dana objavljeno je više fotografija koje svjedoče o nehumanim uslovima u kojima su smješteni najteži (onkološki) pacijenti na staroj hirurgiji, kao i oni koji se liječe na psihijatrijskoj klinici u Banjaluci.

„Napominjemo da Univerzitetski klinički centar prethodnih godina redovno izmiruje tekuće obaveze, da se prvo obezbjeđuju sredstva za održavanje funkcionisanja ove zdravstvene Ustanove, a to podrazumijeva sredstva koja su namjenjena za adektvatnu zdravstvenu zaštitu naših pacijenata vodeći računa da u određenim vanrednim okolnostima kao što je npr. ova pandemija svi pacijenti budu zdravstveno zbrinuti što je i suština postojanja ove Ustanove. Ali pored pružanja zdravstvene zaštite u obavezi smo sprovoditi i Zakonske propise“, odgovorili su Žurnalu iz UKC-a.

O „adekvatnoj zdravstvenoj zaštiti“ pacijenata i uslovima u kojima borave najbolje govore fotografije sa pojedinih klinika. Sa izdvojenih 148 hiljada KM za Džombićeve usluge moglo se riješiti mnogo toga da se poboljšaju uslovi za boravak pacijenta na UKC-u. Očigledno, rukovodstvu UKC to nije prioritet.