Cvekla – korjenasta kraljica zdravlja jetre i arterija

Neoprana i neoguljena cvekla izgleda kao neugledan korijen koji ne izgleda toliko primamljivo povrće poput crvene paprike ili mrkve. Njenim ljubiteljima ne treba podsticaj za uvrštavanje ove zdrave namirnice u prehranu, no za one koji je baš ne simpatizuju donosimo podsjetnik zašto bi ljubav prema njoj trebalo da počne što prije i da traje što duže.

Ovo korjenasto povrće slobodno se može nazvati supernamirnicom.

Cvekla je jedinstvena zbog visokog sadržaja antikancerogenih tvari i karotenoida. A ovo povrće takođe je odličan izvor folne kiseline i prepuno je antioksidansa, koji štite organizam od prijevremenog starenja i pomažu u borbi protiv mnogih bolesti.

Betacijanin je pigment koji daje cvekli njenu crvenu boju. Ovaj pigment apsorbuje se u krv i povećava njenu sposobnost da prenosi kiseonik i do 400 odsto.

Kupujte svježe

Kad kupujete cveklu, birajte manje i tvrđe glavice, a izbjegavajte one koje su vidljivo oštećene i suve. Ako se ovo korjenasto povrće prodaje s pripadajućim lišćem, obratite pažnju na njihovu svježinu pa posegnite za komadima koji dolaze s čvrstim i hrskavim lišćem.

Kuvajte u kori

Cveklu valja kuvati i peći u kori kako bi zadržala što je moguće više hranjivih sastojaka. Sa druge strane, termička obrada oguljene cvekle transformisaće njenu lijepu boju u neprivlačni smeđi komad povrća.

Ostavite dva do tri centimetara stabljike prije nego što počnete sa kuvanjem, kako crvena boja ne bi “iscurila” s vrha ploda. Boju ćete zadržati ako cveklu poprskate limunovim sokom, sirćetom ili nekim sličnim prirodnim izvorom kiseline.

Ljekovita svojstva cvekle

*Cvekla je tradicionalni lijek za leukemiju. Ovo povrće sadrži aminokiselinu betain, koja ima antikancerogena svojstva. Terapija cveklom, koja podrazumijeva svakodnevno uzimanje soka od cvekle ili sirove ribane cvekle, ima pozitivan učinak protiv leukemije i mnogih drugih vrsta raka.

*Redovno konzumiranje cvekle pomaže u borbi protiv bolesti uzrokovanih oksidativnim stresom.

*Vlakna koja sadrži cvekla mogu smanjiti nivo holesterola u krvi i do 40 odsto.

*Poznato je da cvekla normalizuje krvni pritisak.

*Cvekla pomaže u očuvanju elastičnosti arterija. Redovno konzumiranje cvekle može spriječiti proširene vene.

*Iako količina željeza koju sadrži cvekla nije mnogo visoka, kvalitet je izvanredan. Željezo iz cvekle je moćno sredstvo za čišćenje organizma od toksina i izgradnju krvi. Upravo zbog toga cvekla je efikasna u liječenju mnogih bolesti uzrokovanih toksinima.

*Cvekla se posebno preporučuje trudnicama zbog visokog sadržaja folne kiseline. Folna kiselina može spriječiti mnoge bolesti kod novorođenčadi.

*Sok od cvekle stimuliše rad jetre i žuči te sprečava zatvor.

*Sok od cvekle u kombinaciji sa sokom od mrkve odličan je lijek za giht, bolesti bubrega i žučnog mjehura.

* Poznato je da cvekla može pomoći i kod mnogih drugih bolesti: glavobolje, zubobolje, dizenterije, krstobolje, kožnih problema, menstrualnih bolova itd.

Lišće cvekle:

Nemojte bacati lišće cvekle. Ono je bogato betakarotenom, folnom kiselinom, hlorofilom, kalijumom, vitaminom C i željezom. Od lišća cvekle možete napraviti zeleni kašasti sok ili ga pripremiti kao špinat. Konzumacijom lišća cvekle, možemo djelovati na očuvanje vida, a i na vlastito raspoloženje, jer ono sadrži aminokiselinu triptofan, koja učestvuje u izgradnji serotonina koji poboljšava raspoloženje.

Lišće nekih vrsta cvekle je posebno dekorativno te može osvježiti i ”najtmurniji” tanjur.

Nutritivna vrijednost u 100 g cvekle:

Energetska vrijednost kcal: 36

Ukupni ugljikohidrati g: 7

Proteini g: 2

Prehrambena vlakna g: 2,6

Vitamin B1 mg: 0,02

Vitamin B2 mg: 0,03

Vitamin B3 mg: 0,1

Vitamin B6 mg: 0,04

Vitamin C mg: 2

Fosfor mg: 40

Natrijum mg: 100

Kalcijum mg: 30

Kalijum mg: 400

Željezo mg: 1

Voda g: 89

Neželjene posljedice?

Cvekla je definitivno zdrava hrana, ali nemojte pretjerivati s njom, jer sumnja se da bi prekomjeran unos mogao uzrokovati nakupljanje štetnih metala u tijelu. Pretjeran unos može štetiti i osobama sa slabim bubrezima, jer cvekla sadrži oksalate, koji mogu formirati bubrežni kamenac.

Jedan decilitar (ili pola čaše) soka cvekle dnevno sasvim je dovoljno da osjetite sve njene dobrobiti.

Ako primijetite tamnu mokraću ili stolicu nakon cvekle, ne zabrinjavajte se. To je česta pojava, jer se pigment betanin ne uspije razgraditi u tijelu.

Cvekla kao zimnica

Sastojci:

• 10 kg cvekle
• 1 l alkoholnog sirćeta
• 3 l vode
• 6 dcl šećera
• 5 supenih kašika soli