Uspon krajnje desnice: Evropa se suočava sa antiimigrantskim izazovom

Zemlje članice Evropske unije sve češće se suočavaju s incidentima zbog pitanja migranata. Posljednji u nizu dogodio se u Njemačkoj gdje je došlo do nasilnih protesta krajnjih desničara zbog smrti jednog Nijemca, za šta su osumnjičeni Sirijac i Iračanin.

Svjetski mediji pokušavaju da odgonetnu pozadinu tih protesta, ali i da ukažu da tih problema ima i u drugim zemaljama, poput Italije, čiji lider recept za rješavanje problema traži od antiimigrantskih vlasti u Mađarskoj, prenosi Radio Slobodna Evropa.

Njemačka vlada osudila desničarske proteste

Proteste u Njemačkoj pokrenula je smrt 35-godišnjaka nakon obračuna između većeg broja ljudi u centralnom dijelu Kemnica u nedjelju u ranim jutarnjim satima, piše CNN.

Javni tužilac je izjavio kako su dva čovjeka, 23-godišnji državljanin Sirije i 22-godišnji irački državljanin, pod istragom zbog sumnje da su počinili ubistvo.

Vlasti prethodno nisu objavile nikakve informacije o državljanstvu dvojice osumnjičenih, ali spekulacije da su za smrt čovjeka krivi migranti u nedjelju su se brzo proširile preko društvenih mrežaj a poslati su i brojni pozivi za akciju. Lokalni ogranak desničarske Alternative za Njemačku (AfD) odgovorio je pozivom na “spontane demonstracije” u znak sjećanja na žrtvu.

AfD-ov zastupnik Markus Frohnmaier takođe je pozvao na akciju poručujući putem Twittera: “Ako država ne može da zaštiti svoje građane, ljudi će izaći na ulice i zaštiti se.”

Iz AfD-a stižu različite reakcije, pa tako Zigbert Droze (Siegbert Droese), njihov član u Bundestagu za obližnji grad Lajpcig, poriče da je njegova stranka odgovorna za protest i da su zapanjeni događajima. Međutim, drugi AfD-ov političar, Tino Kropala (Tino Chrupalla), pojavio se kako bi opravdao dešavanja:

“Kemnic je na listi gradova koji se smatraju najopasnijim u zemlji,“ rekao je. “Porodice se više ne mogu osjećati sigurno dok odlaze na državni festival… Pozivamo naše glasače da nešto preduzmu po ovom pitanju.”

AfD, koji je vodio antiimigranstu i antiislamsku izbornu kampanju, osvojio je više od 25 posto glasova u saveznoj državi Saksonija – gdje se i nalazi Kemnic – na prošlogodišnjim saveznim izborima u septembru, što je gotovo dvostruko više od nacionalnog prosjeka, navodi CNN.

Merkel osuđuje ksenofobične nerede

Njemačka kancelarka Angela Merkel osudila je nerede u kojima je nekoliko ljudi povrijeđeno, a koji su se razbuktali nakon što su jedan Sirijac i Iračanin optuženi za ubistvo njemačkog državljanina u nedjelju, prenosi The Guardian.

Britanski dnevnik piše kako je nekoliko ultradesničarskih demonstranata optuženo za hvatanje stranaca nasred ulice u Kemnicu, dok su drugi viđeni sa nacističkim transparentima, pozdravljajući zabranjenim pozdravom sa uzdignutom rukom.

Ultradesničarski demonstranti uzvikivali su: “Mi smo ljudi”, kao i nacistički pojam “luegenpresse” (lažna štampa). Pokazivali su plakate koji poručuju “zaustaviti poplavu izbeglica” i “odbraniti Evropu”, navodi britanski dnevnik.

Neki su nosili transparente ili znamenje ultradesničarke stranke Alternativa za Njemačku (AfD) i neonacističke stranke NPD i drugih ekstremističkih grupa, dok je šačica njih pozdravljala zabranjenim pozdravom Hitlera, saopšteno je iz policije.

Njihovi protivnici, odvojeni policijskom linijom, vikali su “nacisti, odlazite” i podizali transparente na kojima je pisalo: “Vladavina prava, a ne samovoljno deljenje pravde”.

Zašto je pitanje migranata tako problematično?

Ovo pitanje postavlja BBC, podsjećajući da je njemačka kancelarka Angela Merkel odlučila 2015. godine dozvoliti ulazak oko 1,3 miliona migranata i izbjeglica bez dokumenta, uglavnom iz područja sukoba na Bliskom Istoku, poput Sirije i Iraka.

Nju i njene saveznike kaznili su birači na prošlogodišnjim opštim izborima, kada je imigrantska Alternativa za Njemačku (AfD) prvi put ušla u parlament, osvojivši 12,6 posto glasova i više od 90 mesta.

Grad Kemnic nalazi se u Saksoniji, pokrajini u kojoj su AfD i Pegida posebno jaki.

Orban i Salvini, majstor i učenik EU populizma

Jačanje antimigrantske politike, odnosno partija koje je zastupaju evidentno je i u drugim evropskim zemljama, među kojima je i Italija. Zbog toga se ministar unutrašnjih poslova Italije Mateo Salvini sastao sa mađarskim premijerom Viktorom Orbanom. Njih dvojicu portal Politico naziva majstorom i učenikom EU populizma i tvrdi da taj susret izaziva veliku nervozu u Briselu.

“Mađarski premijer je već neko vrijeme bio glavni buntovnik u EU. Na migracijama, na primjer, odbio je da učestvuje u obaveznom EU planu za preseljenje i odupro se planu Evropske komisije za premještanje 160.000 izbjeglica… To je vrsta ponašanja koju Salvini odobrava,“ piše Politico i dodaje da italijanski premijer može još dosta da nauči od mađarskog kolege.

“Prvo, držite svoje prijatelje blizu, a neprijatelje još bliže… Drugo zadržite red u svojoj ekonomiji. Treće, dajte prazna obećanja EU.”

Politico kao posljednju lekciju navodi kontrolu medija i tužioca.

“U Mađarskoj, kombinacija promena Zakona i upumpavanje miliona državnih sredstava u pro-vladine medije dovelo je do toga da je ostalo vrlo malo nezavisnih mjesta, i samo nekoliko onih koji se angažuju u redovnom detaljnom istraživačkom izvještavanju… Salvini je daleko od tog nivoa kontrole: tužioci su nezavisni, velika većina novina je protiv njega i ne kontroliše TV stanice (on je pokušao i do sada nije uspio da postavi saveznika zaduženog za Rai mrežu), iako je veoma snažan na društvenim mrežama. Učenik ima mnogo toga da uči od majstora,“ zaključuje portal.

Italijanska prijetnja EU budžetu

Portal EUobserver navodi da je mađarski lider jak protivnik distribucije migranata širom zemalja članica EU, što je nešto što Italija, kao zemlja koja se nalazi na prvoj liniji na Mediteranu, pokušava da progura.

“Zemlje koje ne učestvuju u preseljenju i koje čak ni ne žele odgovoriti na zahtjev Italije za pomoć, više ne bi trebalo da dobijaju evropska sredstva od nas, a među njima je i Mađarska,” rekli su Francesco D'Uva i Stefano Patuanelli, lideri Pokreta 5 zvjezdica.

“Ove izjave ističu tešku i neizvjesnu prirodu saveza između Salvinija i Orbana”, navodi se u tekstu i podsjeća da su njih dvojica političari koji se oštro protive migrantima, ali oni na problem gledaju drugačije, jer dok Italija insistira na podjeli tereta sa EU, Mađarska vrši pritisak na nacionalnu kontrolu imigracije.

“Lideri EU su se na nedavnom samitu složili da naprave nove centre za azil na južnoj i sjevernoj obali Mediteranskog mora, ali oni još nisu izgrađeni. Unija se u posljednje dvije godine bori sa reformom svojih zakona o azilu, koja zahtijeva da se prva zemlja u kojoj migranti ulaze pobrine za njih, čime se najveći teret stavlja na Italiju, Grčku, Maltu i Španiju”.

EUobserver prenosi i da je Italije zaprijetila da će odbiti da uplati sredstva u budžet EU, ako druge zemlje odbiju da presele migrante.

“U očekivanju budžetskog sukoba sa EU, vlada Italije traži investicije dok se priprema za kršenje pravila za troškove evrozone. Italijanski ministar finansija Giovanni Tria trenutno je u misiji da privuče investitore u Kini, dok je premijer dobio obećanje američkog predsednika Donald Trumpa da će SAD preuzeti italijanski javni dug”.